یکی از عارضههایی که در ناحیه نشیمنگاه در مردان و زنان به وجود میآید زگیل مقعدی است. زگیل مقعدی میتواند در داخل و یا دور دریچه مقعد ایجاد شود و به شکل گوشتی یا به رنگ پوست ظاهر میشود. دلایل متعددی همچون ابتلا به ویروس HPV از دو نوع 6 یا 11 میتوانند باعث ابتلا فرد به زگیل مقعدی شوند که با شناخت این دلایل میتوان از ابتلا به آن جلوگیری کرد. در این مقاله به اینکه زگیل مقعدی چیست و نکات بسیار مهم در مورد آن خواهیم پرداخت.
شناخت بیماری زگیل مقعدی
زگیل مقعدی یا Anal warts به زائدههای کوچکی گفته میشوند که در داخل یا دور مقعد به وجود میآیند. به این عارضه «کوندیلوما آکومیناتا» نیز گفته میشود که نوعی زگیل تناسلی به شمار میرود.
زگیل مقعدی به طور معمول در یک نقطه به وجود میآید و بهمرور زمان ممکن است به بخشهای دیگر دستگاه تناسلی و مقعد گسترش پیدا کند. زگیل مقعدی در بسیاری موارد درد و ناراحتی به همراه ندارد؛ اما در صورت بزرگ شدن میتواند باعث تحریک یا خارش و خونریزی شود. افرادی که بدون علائم هستند تا مدتها از وجود این عارضه بیخبر میمانند با وجودی که زائدهها در رکتوم آنها در حال رشد است.
علائم زگیل مقعدی در زنان و مردان
همانطور که گفته شد در بسیاری مواقع زگیل مقعدی بدون علامت است؛ اما زمانی که علائم این عارضه ظاهر میشوند به طور معمول به شکلهای زیر خود را نشان میدهند:
- بروز زائدههای شبیه گلکلمهای کوچک در ناحیه انتهایی رکتوم
- خروج ترشحات موکوس مانند از برجستگیها
- خونریزی از ناحیه دچار زگیل
- بروز برجستگیهایی به رنگ پوست یا قهوهای روشن در نزدیک یا داخل دهانه مقعد
- احساس وجود یک توده یا چیزی شبیه به آن در ناحیه
دلایل به وجود آمدن زگیل مقعدی
دلیل اصلی به وجود آمدن زگیل مقعدی ویروس «پاپیلوم» یا همان HPV به شمار میرود که به طور معمول از طریق رابطه جنسی منتقل میگردد. ۹۰ درصد زگیل مقعدی بر اساس یافتهها به دلیل HPV از دو نوع 6 یا 11 ایجاد میشود که این گونهها میتوانند باعث ایجاد زگیل در نواحی دیگری همچون چشمها، دهان و بینی نیز بشوند.
این ویروس در بیشتر موارد در اثر رابطه جنسی مقعدی با فرد دارای HPV منتقل میشود؛ اما از طریق تماس دست با مقعد یا قرار گرفتن ناحیه مقعدی در معرض مایعات خارج شده از بدن فرد حامل ویروس نیز این بیماری میتواند منتقل شود.
روش تشخیص زگیل مقعدی
تشخیص بیماری زگیل مقعدی با معاینه فیزیکی امکانپذیر است. برای دیدن داخل مقعد پزشک از ابزاری به نام «آنوسکوپ» استفاده میکند تا وجود زگیل در داخل کانال مقعد بررسی شود. اگر به دانستن کاربرد معاینه مقعدی یا Anoscopy چیست و چگونه انجام میشود؟ میتوانید مقاله مربوطه را مطالعه کنید.
باید توجه داشت این روشهای تشخیص زمانی که فرد زائدههای زگیل را در بدن خود داشته باشند مؤثر هستند؛ زیرا برخی مواقع افراد ممکن است به این ویروس مبتلا باشند؛ اما هیچگونه نشانه ظاهری در آنها دیده نشود. در مورد این افراد فقط با استفاده از نمونهبرداری و انجام تستهای آزمایشگاهی میتوان پی به ابتلا به زگیل مقعدی برد.
روش های درمان زگیل مقعدی
انواع روشهای درمان بیماریهای مقعدی وجود دارد و از همین جهت برای درمان زگیل مقعدی پزشک با توجه به تعداد، اندازه زائدهها و علائم بیماری میتواند گزینههای درمانی مناسب را پیشنهاد دهد. از جمله روشهای درمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
درمان زگیل مقعدی با لیزر
یکی از بهترین روشها برای درمان زگیل مقعدی استفاده از لیزر است. این روش جدید کمک میکند تا به راحتی بتوان تمام زگیلهای مقعدی حتی آنهایی را که در داخل مقعد هستند از بین برد. از اشعه CO2 برای درمان زگیل مقعدی استفاده میشود.
درمان زگیل مقعدی از طریق کرایوتراپی
در این روش از نیتروژن مایع برای مداوای زگیل مقعدی استفاده میکنند. با استفاده از این روش زگیلها منجمد میشوند و به این ترتیب از بین میروند.
الکتروکوتر/ Electrocautery
روش Electrocautery تقریباً مشابه کرایوتراپی است با این تفاوت که در این روش زگیلها سوزانده میشوند.
جراحی زگیل مقعدی
این روش درمانی برای زگیلهای خیلی بزرگ که به درمانهای دیگر پاسخ ندادهاند مفید است. جراحی باید در بیمارستان و تحت بیحسی موضعی انجام گیرد. در صورتی که میزان درگیری مقعد زیاد باشد بیمار نیاز به بیهوشی عمومی خواهد داشت. در روش جراحی، پزشک با استفاده از ابزارهای ویژه زگیلها را از ناحیه تناسلی پاکسازی میکند.
استفاده از داروهای موضعی برای درمان زگیل مقعدی
در صورتی که زگیلهای مقعدی بسیار کوچک باشند ممکن است پزشک داروهای موضعی را تجویز کند. از جمله داروهایی که در این موارد تجویز میشوند مواردی همچون «پودوفیلین»، «پودوفیلوکس» و «اسید بیکلروتئیک» هستند.
روشهای پیشگیری از ابتلا به زگیل مقعدی
بسیار مهم است که افراد جهت عدم ابتلا به این عارضه با روشهای پیشگیری از ابتلا به زگیل مقعدی آشنا باشند. از جمله این روشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خودداری از برقراری تماس جنسی با افراد متعدد
- خودداری از داشتن تماس جنسی با افرادی مبتلا به این عارضه
- استفاده از کاندوم هنگام برقراری رابطه جنسی برای کاهش خطر
- تزریق واکسن HPV برای مقاوم شدن در برابر انواع این ویروس
نکات بسیار مهم در مورد زگیل مقعدی
بیماری زگیل مقعدی را بیماری خاموش در ناحیه مقعد نیز مینامند و توجه به نکات زیر در مورد این بیماری بسیار اهمیت دارد:
- این عارضه پوستی در بخشی از بدن و در ناحیهای به وجود میآید که نمیتوان آن را دید و در بسیاری مواقع افراد تا مدتی متوجه این بیماری نمیشوند.
- بیش از ۵۰ درصد از کسانی که به این بیماری مبتلا هستند هیچگونه علامتی ندارند و همین مسئله باعث میشود زگیل رفتهرفته رشد کند و دردهای شدید و عوارض بیشتری به وجود آورد.
کلام پایانی
زگیل مقعدی یکی از بیماریهای ناحیه مقعدی به شمار میرود که در بیشتر موارد باعث ایجاد زائدههای گوشتی در داخل و یا دور دریچه مقعد میشود. عامل این بیماری ویروس HPV است که از طریق رابطه جنسی منتقل میگردد. این بیماری نیازمند درمان است تا از انتقال آن به افراد دیگر جلوگیری شود و عوارض جدی برای فرد به وجود نیاورد. روشهای درمان زگیل مقعدی متعدد هستند که از جمله روشهای مرسوم میتوان به لیزردرمانی زگیل مقعدی، کرایوتراپی و جراحی اشاره کرد. این بیماری نیازمند درمان است زیرا کوچکترین تماس جنسی میتواند به راحتی آن را به دیگر افراد منتقل کند.
منابع: