شاید لاغری و کاهش وزن آرزوی بسیاری از افراد باشد. کاهش وزن به‌خودی‌خود نکته مثبتی محسوب می‌شود؛ اما اگر ناشی از یک بیماری گوارشی باشد باید به فکر درمان آن و جلوگیری از کاهش وزن بود. بیماری‌های گوارشی گاهی می‌توانند تأثیر مستقیم بر لاغر شدن افراد داشته باشند. این بیماری‌ها بر روی نحوه غذا خوردن و هضم و جذب مواد غذایی تأثیر می‌گذارند و به همین دلیل می‌توانند باعث کاهش وزن شوند. در مقاله امروز به این سؤال که کدام بیماری گوارشی باعث لاغری می‌شود؟ پاسخ خواهیم داد.
بیماری‌های گوارشی باعث لاغری
بسیاری مواقع علت کاهش وزن می‌تواند به دلیل اختلالات گوارشی باشد. اختلالات گوارشی از خفیف تا شدید متغیر هستند و می‌توانند علائم مختلفی از جمله درد شکم، نفخ، یبوست، اسهال، حالت تهوع و استفراغ را به وجود آورند. علاوه بر این علائم، برخی از اختلالات گوارشی می‌توانند باعث کاهش وزن شوند. شایع‌ترین مشکلات گوارشی که باعث کاهش وزن می‌شوند عبارت‌اند از بیماری کرون، دیابت، پرکاری تیروئید، زخم معده و بیماری سلیاک که در ادامه هر کدام را شرح خواهیم داد:
بیماری کرون (Crohn’s Disease)
بیماری کرون یک بیماری التهابی روده (IBD) است که دستگاه گوارش را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری باعث التهاب پوشش داخلی دستگاه گوارش می‌شود و می‌تواند منجر به درد شکم، اسهال شدید، خستگی و کاهش وزن شود. علت دقیق بیماری کرون شناخته شده نیست، اما محققان ترکیب عواملی همچون ژنتیک و عوامل محیطی را در ابتلا به آن دخیل می‌دانند.
کرون به طور معمول به شکل زیر ظاهر می‌شود:
- درد و گرفتگی شکم
- زخم‌های دهان
- اسهال شدید
- خستگی
- خون در مدفوع
- تب
- کاهش اشتها و کاهش وزن
چگونه بیماری کرون باعث کاهش وزن می‌شود؟
بیماری کرون می‌تواند از راه‌های مختلفی باعث کاهش وزن شود:
- کرون می‌تواند به دلیل التهاب روده کوچک باعث سوء جذب مواد مغذی شود. در این حالت بدن نمی‌تواند تمام مواد مغذی موجود در غذا را جذب کند و در نهایت کاهش وزن رخ می‌دهد.
- بیماری کرون همچنین می‌تواند باعث افزایش مصرف انرژی به دلیل افزایش فعالیت متابولیک و التهاب شود که به کاهش وزن می‌انجامد.
- افراد مبتلا به بیماری کرون ممکن است کاهش اشتها را نیز تجربه کنند که می‌تواند منجر به کاهش وزن شود.
پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید یک اختلال گوارشی است که در آن غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروکسین تولید می‌کند. مصرف بیش از حد این هورمون در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض بالقوه مضر برای سلامتی شود. علائم اولیه تیروئید ممکن است به شکل‌های زیر ظاهر شود:
- ضربان قلب سریع
- عصبی بودن، اضطراب و تحریک‌پذیری
- احساس خستگی همیشگی
- حساسیت به گرما
- مشکل در خوابیدن یا بی‌خوابی
- لرزش
- تعریق
- بیش‌فعالی (مشکل در ثابت ماندن به دلیل انرژی بیش از حد عصبی)
- کاهش وزن
پرکاری تیروئید چگونه باعث کاهش وزن می‌شود؟
پرکاری تیروئید به شکل‌های زیر می‌تواند باعث کاهش وزن شود:
- پرکاری تیروئید با افزایش فعالیت متابولیک باعث می‌شود بدن بیشتر از حد معمول کالری بسوزاند و کاهش وزن رخ دهد.
- افراد مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است کاهش اشتها را نیز تجربه کنند که می‌تواند منجر به کاهش وزن شود.
زخم معده
اختلال گوارشی دیگری که می‌تواند باعث کاهش وزن شود، زخم معده است. زخم معده به زخم‌هایی در پوشش معده، روده کوچک یا مری گفته می‌شود که به دلیل عفونت با باکتری به نام «هلیکوباکترپیلوری» (H. pylori) ایجاد شده‌اند.
علائم شایع زخم معده عبارت‌اند از:
- درد در ناحیه شکم
- تورم ناشی از التهاب یا از طریق اسکار
- خونریزی داخلی که باعث استفراغ یا مدفوع خونی می‌شود
- تهوع و استفراغ
- کاهش وزن بدون تلاش
چگونه زخم معده باعث کاهش وزن می‌شود؟
زخم معده به شکل‌های زیر می‌تواند باعث کاهش وزن شود:
- کاهش اشتها و ناتوانی در جذب مواد مغذی غذا، کاهش وزن را در پی دارد.
- درد همراه با زخم معده می‌تواند غذا خوردن را برای افراد دشوار کند و منجر به کاهش وزن بیشتر شود.
- این بیماری ممکن است باعث انسداد عبور غذا از طریق دستگاه گوارش شود. این مسئله باعث می‌شود فرد سریع‌تر سیر شود، استفراغ کند و در نهایت دچار کاهش وزن شود.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که سیستم گوارشی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. علت آن عدم تحمل گلوتن است؛ گلوتن، پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار وجود دارد و منجر به مشکل در هضم غذا می‌شود.
علائم شایع بیماری سلیاک عبارت‌اند از:
- اسهال
- کاهش وزن
- درد شکم
- نفخ و گاز معده
- یبوست
- استفراغ و حالت تهوع
- خستگی
چگونه بیماری سلیاک باعث کاهش وزن می‌شود؟
بیماری سلیاک به دلایل مختلفی می‌تواند باعث کاهش وزن شود، از جمله:
- سوء جذب مواد مغذی یا سوءتغذیه؛ این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که بدن نتواند مواد مغذی کافی را برای حفظ وزن سالم جذب کند.
- التهاب ناشی از بیماری سلیاک می‌تواند منجر به کاهش اشتها و مشکل در هضم غذا شود که می‌تواند باعث کاهش وزن شود.
دیابت
دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه پردازش قند توسط بدن تأثیر می‌گذارد. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که بدن انسولین کافی تولید نمی‌کند یا نمی‌تواند به‌درستی از انسولین استفاده کند. علائم دیابت عبارت‌اند از:
- افزایش تشنگی و گرسنگی
- خستگی
- تاری دید
- تکرر ادرار
- کاهش سرعت ترمیم زخم
- کاهش وزن
چگونه دیابت باعث کاهش وزن می‌شود؟
دیابت از راه‌های مختلفی می‌تواند باعث کاهش وزن شود:
- دیابت می‌تواند منجر به افزایش ادرار شود که این مسئله باعث ازدست‌دادن مایعات و الکترولیت‌های بدن می‌شود. این مشکل می‌تواند منجر به کم‌آبی بدن و کاهش وزن شود.
- افراد مبتلا به دیابت از انسولین ناکافی رنج می‌برند که این مسئله مانع از دریافت گلوکز از سلول‌های خون برای تولید انرژی در بدن می‌شود. این مشکل منجر به کاهش وزن غیرمنتظره شود؛ زیرا بدن مجبور به سوزاندن چربی و ماهیچه برای تولید انرژی است.
- دیابت همچنین می‌تواند باعث افزایش مصرف انرژی به دلیل افزایش فعالیت متابولیک شود.
چه زمانی باید برای کاهش وزن ناگهانی به پزشک مراجعه کرد؟
بسیار مهم است که افراد پس از مواجهه با اختلالات گوارشی حتماً برای درمان مناسب به پزشک گوارش مراجعه کنند. پزشک پس از بررسی شرایط بیمار می‌تواند با یک برنامه درمانی مناسب مشکل گوارشی را درمان کند و به‌این‌ترتیب از تأثیر بیماری گوارشی بر لاغری فرد جلوگیری نماید.
از جمله علائمی که می‌تواند نشان دهد شما به مراقبت پزشکی فوری نیازمند هستید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ازدست‌دادن بیش از 5 درصد از وزن بدن یا 10 پوند در مدت کوتاهی در حدود 6 تا 12 ماه
- درد شدید شکم
- داشتن استفراغ یا مدفوع خونی
- مشکل در بلع غذا یا مایعات
- اسهال یا یبوست مداوم
- داشتن حالت تهوع و یا استفراغ
- خستگی و ضعف شدید
کلام پایانی
در جواب این سؤال که کدام بیماری گوارشی باعث لاغری می‌شود؟ می‌توان به مواردی همچون بیماری کرون، زخم معده، سلیاک و... اشاره کرد. این بیماری‌ها با تأثیر مستقیم بر روی دستگاه گوارش عملکرد آن را دچار اختلال می‌کنند و به‌این‌ترتیب باعث کاهش وزن می‌شوند. بسیار مهم است که افراد پس از مشاهده علائم گوارشی حتماً به پزشک مراجعه کنند تا از تشدید بیماری‌های گوارشی که باعث لاغری می‌شوند، جلوگیری گردد.
منبع:
