بسیاری از افراد پس از درمان کیست مویی به روش جراحی دچار مشکلات و عوارضی می شوند؛ به همین دلیل مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی به اندازه خود جراحی اهمیت پیدا می کند.
کیست مویی عارضه ای دردناک است و یکی از بیماری های نشیمنگاهی محسوب می شود. کیست مویی یا سینوس پیلونیدال به دلیل برگشت مو به زیر پوست و ایجاد آبسه رخ می دهد و باعث ایجاد یک گودال یا سوراخ کوچک بر روی سطح پوست می گردد.
درمان کیست مویی اهمیت بسیاری دارد زیرا این بیماری می‌تواند باعث التهاب و عفونت در سطح پوست شود. هرچه دیرتر این بیماری درمان گردد عفونت افزایش می یابد و بافت های بیشتری را درگیر می کند. به همین دلیل درمان این عارضه از اهمیت بسیاری برخوردار است و مراقبت های پس از جراحی کیست مویی به شدت توصیه می شود. در این مقاله به نکاتی خواهیم پرداخت که شما باید پس از جراحی سینوس پیلونیدال رعایت کنید تا بهترین نتیجه را از درمان خود بگیرید.
چه نکاتی را باید در مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی رعایت کنیم؟
درمان قطعی کیست مویی تنها از طریق روش های تهاجمی همچون جراحی و لیزر درمانی کیست مویی ممکن است. یکی از روش های بسیار پرکاربرد جراحی کیست مویی است که در این روش بافت آسیب دیده و نواحی اطراف آن برای از بین بردن کامل عفونت برداشته می شود. جراحی کیست مویی به دو شکل انجام می گیرد:
روش جراحی باز
در این روش فرد تحت بیهوشی کامل یا بی حسی از کمر به پایین، در بیمارستان جراحی می شود. پس از این جراحی و برداشتن بافت آسیب دیده، گودال ایجاد شده بدون بخیه زدن با پانسمان پر می گردد. حدود یک هفته از این ناحیه ترشحات و عفونت خارج می شود و پس از گذشت دو تا سه ماه بافت به شکل طبیعی از کف زخم به ترمیم خود می پردازد.
این روش به دلیل باز بودن زخم نیازمند مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی است تا زخم دچار عفونت نشود. در این روش احتمال عود بیماری بسیار کمتر است اما به دلیل بخیه نزدن و باز بودن زخم، مراقبت از زخم پس از جراحی بسیار اهمیت دارد.
روش جراحی بسته
این روش نیز مانند روش باز، با برداشتن ناحیه آسیب دیده و بخش اطراف آن انجام می شود با این تفاوت که پس از جراحی زخم بخیه زده می شود. در این روش احتمال عفونت به سبب بخیه زدن زخم کمتر است.
اگر از روش جراحی باز برای درمان خود استفاده کرده‌اید برای جلوگیری از عدم عفونت باید مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی را به خوبی انجام دهید تا مانع از بروز مشکلات دیگر شوید. این مراقبت ها به شرح زیرند:
جلوگیری از عفونت بعد از عمل کیست مویی
همانطور که گفته شد افرادی که روش جراحی باز را برای درمان کیست مویی خود انتخاب می کنند باید توجه بیشتری به مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی داشته باشند زیرا این روش نیاز به پانسمان کردن مکرر دارد و احتمال عفونت در آن بیشتر است. پس از انجام جراحی باز اگر بیمار پانسمان زخم را به صورت مرتب و هر روزه به شیوه درست عوض نکند ممکن است باعث بروز عفونت پس از عمل کیست مویی شود.
تعویض پانسمان زخم باز پس از عمل جراحی یک روز پس از عمل، توسط فرد دیگری باید انجام گیرد. برای انجام درست پانسمان باید به نکات زیر توجه کرد:
- ابتدا فرد باید دست های خود را به خوبی ضدعفونی کند.
- تعویض پانسمان باید در مکانی کاملاً تمیز و عاری از عفونت انجام شود.
- زخم را باید به شکل کامل با سرم شستشو دهند. سپس باید پانسمان یا گاز استریل مرطوب (مرطوب شده با سرم شستشو) را داخل زخم بگذارند.
- این کار باید تا زمان بهبودی کامل که دو الی سه ماه طول می کشد هر روز انجام شود.
تعویض پانسمان یکی از مهم‌ترین بخش‌های مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی است زیرا عدم توجه به آن باعث بروز عفونت، خروج چرک و حتی عود کردن کیست می شود. در صورتی که پس از جراحی و انجام پانسمان در منزل هر کدام از علائم فوق را مشاهده کردید حتما به پزشک کیست مویی مراجعه نمایید زیرا احتمال عفونت در ناحیه جراحی شده وجود دارد.
استحمام بعد از عمل کیست مویی
به نظر بسیاری از افراد حمام کردن پس از انجام جراحی سینوس پیلونیدال ممکن نیست اما باید دانست حمام کردن پس از عمل کیست مویی امکان پذیر و حتی می‌توان گفت لازم است. یکی از مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی روش صحیح حمام کردن است.
اگر جراحی شما به روش باز انجام شده می توانید یک بار در روز و بدون خارج کردن پانسمان دوش بگیرید. پس از آنکه پانسمان خیس شد آن را تعویض کنید. پس از حمام کردن اطراف ناحیه را با حوله یا دستمال تمیز به آرامی خشک کنید. استفاده از سشوار نیز برای خشک کردن زخم توصیه می شود تا از تماس پارچه های غیر استریل با زخم جلوگیری شود.
اگر جراحی شما به روش بسته انجام شده تا چند روز پس از انجام جراحی نباید حمام کنید زیرا محل جراحی شده باید خشک باقی بماند.
نحوه خوابیدن بعد از عمل کیست مویی
از جمله موارد بسیار مهم در مراقبت های لازم پس از جراحی سینوس پیلونیدال نحوه خوابیدن بیمار است. بیمار پس از جراحی باز نباید به هیچ عنوان بر روی پشت بخوابد و برای جلوگیری از عدم فشار بر روی زخم باید بر روی شکم خوابیده شود. اگر جراحی کیست مویی به شکل بسته است بیمار تا زمانی که بخیه ها به صورت کامل بهبود نیافته‌اند بهتر است به پشت نخوابد. بهترین کار این است که پس از جراحی حتما از پزشک خود در مورد نحوه خوابیدن سوال نمایید.
رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی کیست مویی
از آنجا که غذاها می توانند اثرات متفاوتی بر روی بدن بگذارند تاثیر آنها در زمان بیماری مورد توجه بیشتری است. داشتن یک رژیم غذایی اصولی پس از جراحی کیست مویی یکی از مراقبت های لازم پس از جراحی است که می تواند از بروز بسیاری از مشکلات ثانویه و بسیاری از عوارض بکاهد. تغذیه مناسب می تواند حتی در عدم بازگشت کیست مویی نقش مهمی داشته باشد.
یکی از مشکلات بیماران پس از جراحی ممکن است حرکت غیرعادی روده ها باشد. این مسئله امری بسیار طبیعی است و مصرف موادغذایی حاوی فیبر و پروتئین می تواند برای رفع این مشکل بسیار موثر باشد و از بروز یبوست جلوگیری کند. حتی ممکن است لازم باشد بیمار با مشورت پزشک از داروهای ملین استفاده کند.
مورد دیگر که می تواند باعث یبوست در فرد شود داروها هستند. پس از جراحی سینوس پیلونیدال پزشک با توجه به شرایط بیمار داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک را تجویز می کند. این داروها می‌توانند عوارضی همچون ناراحتی معده و یبوست را ایجاد نمایند. به همین دلیل فرد باید با یک تغذیه درست هم مواد مغذی را به بدن برساند و هم عوارض این داروها را در بدن کاهش دهد. یک رژیم غذایی پر فیبر و پروتئین دار برای رفع عوارض دارو نیز مفید است.
پروتئین در بهبود یافتن کیست مویی بسیار موثر است و فیبر هضم غذا را بهبود می بخشد و از یبوست جلوگیری می نماید. عدم ابتلا به یبوست و داشتن دفع راحت تر کمک می کند فرد در هنگام اجابت مزاج فشار کمتری به خود و زخم وارد کند و روند بهبودی سرعت گیرد.
بیمار می تواند در این دوران غذاهایی با پروتئین بالا مانند تخم مرغ، گوشت گاو و شیر، و غذاهایی با فیبر بالا مانند آووکادو، کاهو، گلابی، خیار و غلات را میل کند. نوشیدن مقدار کافی از مایعات نیز می‌تواند در جلوگیری از بروز یبوست موثر باشد مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد.
علاوه بر موارد فوق شما می توانید از مواد زیر در تغذیه خود بیشتر استفاده کنید:
سیر
یکی از مواد بسیار مهم در تغذیه پس از جراحی کیست مویی مصرف سیر است. این گیاه به دلیل خواص ضدقارچ و عملکرد آنتی بیوتیکی خود می تواند احتمال بروز عفونت را تا حد زیادی کاهش دهد.
زردچوبه
زردچوبه خواص ضد التهابی دارد و به همین دلیل در تغذیه پس از درمان سینوس پیلونیدال از اهمیت بسیاری برخوردار است. شما می‌توانید در رژیم خود از این ادویه استفاده کنید تا به بدن در بهبود زخم ناشی از جراحی کمک رسانید.
عسل
این ماده نیز نقش مهمی در رفع التهابات دارد و خواص ضد عفونی کننده آن باعث تسکین درد و رفع عفونت خواهد شد. شما می توانید در دوران پس از جراحی مصرف این ماده را نیز در نظر داشته باشید.
دوران نقاهت بعد از جراحی کیست مویی
دوران نقاهت به مدت زمانی گفته می شود که بیمار هنوز به بهبودی کامل نرسیده و در این دوران نیازمند مراقبت‌های خاصی است تا از احتمال بازگشت بیماری جلوگیری کند. دوران نقاهت بعد از جراحی کیست مویی با توجه به نوع جراحی متفاوت است؛ در عمل جراحی بسته دو تا چهار هفته زمان می برد و برای عمل های باز بیشتر از یک ماه زمان لازم است و ممکن است به دو تا سه ماه نیز بکشد.
در دوران نقاهت لازم است که داروهای مسکن و آنتی بیوتیک تجویزی پزشک به صورت کامل مصرف شود. علاوه بر مصرف داروها، استراحت و خواب کافی اهمیت بسیاری دارد. به مدت دو هفته توصیه می شود فرد استراحت کند و از انجام کارهای سنگین در این مدت خودداری نماید. نحوه نشستن نیز در دوره نقاهت پس از جراحی کیست مویی اهمیت زیادی دارد. شما نباید بر روی زخم خود بنشینید و برای نشستن باید حتماً از بالش های تیوپی استفاده کنید تا ناحیه جراحی شده در فضای خالی بالش ها قرار گیرد و به آن فشار وارد نشود.
از دیگر موارد بسیار مهم در این دوران نحوه توالت رفتن است. در دوره نقاهت شما نباید به هیچ عنوان از توالت ایرانی استفاده کنید زیرا کشش میان ۲ عضله سرینی باسن در این حالت افزایش می یابد و به زخم فشار وارد می کند. می توانید توالت فرنگی را در این دوران جایگزین کنید.
همچنین لازم است ضدعفونی کردن زخم و پانسمان آن را در دوران نقاهت هر روزه و به شکل صحیح انجام دهید تا از بروز عفونت جلوگیری نمایید.
فعالیت بدنی بعد از عمل کیست مویی
اینکه گفته می‌شود استراحت پس از جراحی کیست مویی الزامی است به این معنی نیست که تحرکی نداشته باشید. توصیه می شود بیماران پس از جراحی، ورزش های سبک مانند پیاده روی را انجام دهند. شما می توانید از پیاده روی های کوتاه شروع کنید و هر روز چند قدم بزنید و روز به روز به تعداد قدم های خود اضافه نمایید. پیاده روی باعث افزایش جریان خون در بدن می شود و مانع از بروز مشکلاتی همچون یبوست و پنومونی می گردد.
فعالیت جنسی بعد از عمل کیست مویی
پزشکان توصیه می کنند تا زمانی که زخم به طور کامل بهبود نیافته از انجام رابطه جنسی خودداری شود. انجام این رابطه باعث ایجاد فشار به ناحیه جراحی می شود و دوره نقاهت را طولانی می کند.
نکات بسیار مهم دیگر در مراقبت های لازم پس از جراحی کیست مویی
جدای از مواردی که به آنها اشاره شد باید به نکات زیر پس از جراحی کیست مویی توجه داشته باشید:
- تا بهبودی کامل از انجام ورزش و فعالیت های سنگین خودداری نمایید.
- اگر بنابر شغل خود ناچارید مدت زمانی طولانی بنشینید هر نیم ساعت یک بار از جای خود بلند شوید و قدم بزنید.
- از لباس‌های پنبه‌ای و گشاد و بدون نایلون و الیاف مصنوعی استفاده کنید.
- اگر نیاز به کشیدن بخیه ها دارید و یا باید زخم شما توسط پزشک معاینه شود در زمان مقرر به پزشک مراجعه نمایید.
- در صورتی که علائمی همچون درجه حرارت بالاتر از ۳۸ درجه، احساس درد شدید در ناحیه، تورم و قرمزی پوست، ترشح خونابه از جای زخم و بوی نامطبوع در محل زخم را مشاهده کردید به احتمال بسیار زیاد زخم شما عفونت کرده و باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
مراقبت‌های پس از کیست مویی اهمیت زیادی دارد تا عفونت نکند. بعد از جراحی کیست مویی باید به نحوه خوابیدن، استحمام و رژیم غذایی مناسب توجه زیادی کرد. در دوران نقاهت کیست مویی، استراحت اهمیت زیادی دارد و نمی‌توان ورزش‌های سنگین انجام داد. همچنین تا زمانی که زخم کیست مویی بهبود پیدا نکرده است نباید عمل جنسی انجام داد.
منبع:
