بواسیر یا هموروئید یکی از بیماریهای شایع مقعدی است که افراد بسیاری در طول زندگی خود به آن مبتلا میشوند. این بیماری با علائم مختلفی همراه است و از اصلیترین علائم آن میتوان به درد در ناحیه مقعد و خونریزی مقعدی اشاره کرد. این علائم ازآنجاکه با علائم بیماری سرطان مقعد مشابهت دارند بسیاری از افراد را دچار نگرانی میکنند. یکی از سؤالات پرتکرار افراد این است که آیا بواسیر یا هموروئید باعث سرطان میشود؟ جواب این سؤال را در ادامه مقاله خواهیم داد تا نگرانیهای بیماران برطرف شود.
آیا بواسیر یا هموروئید باعث سرطان میشود؟
در جواب این سؤال باید گفت خیر، بواسیر یا هموروئید باعث سرطان نمیشود؛ اما سرطانهایی وجود دارند که ممکن است با بیماری بواسیر اشتباه گرفته شوند. سرطان در ناحیه مقعد علائمی مشابه با علائم بواسیر دارد و بیماران با تصور ابتلا به بواسیر برای درمان بیماری جدی خود اقدام نمیکنند. به افراد توصیه میشود زمانی که با خونریزی مقعدی و یا احساس یک توده در مقعد خود مواجه میشوند حتماً به پزشک مراجعه کنند تا احتمال سرطان رد شود و درمان بواسیر آغاز گردد. بهصورت خلاصه میتوان گفت اگرچه این دو بیماری علائم مشابه دارند؛ اما ماهیت آنها با یکدیگر متفاوت است و هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند.
بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید به عارضهای گفته میشود که بر اثر متورم شدن یا پارگی رگهای بخش تحتانی رکتوم و مقعد به وجود میآید. زمانی که پوست این ناحیه دچار کشیدگی و تورم میشود این رگها بیرون میزنند و باعث درد یا خونریزی میشوند. بواسیر به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشود و نوع داخلی آن ۴ درجه دارد.
از جمله علائم بواسیر میتوان به احساس خارش، درد و ناراحتی در ناحیه مقعد اشاره کرد که در صورت شدت یافتن با خونریزی نیز همراه است. اگر بواسیر در مراحل ابتدایی خود باشد با درمانهای خانگی و دارو بهبود مییابد و اگر به مراحل شدید خود برسد نیازمند جراحی یا لیزر بواسیر است.
سرطان مقعد چیست؟
سرطان بهصورت کلی به رفتار نامتعارف سلولها گفته میشود. برخی مواقع عواملی دستبهدست هم میدهند تا رفتار سلولهای بافتهای مختلف بدن، دچار تغییر شود و با اختلال مواجه گردد. این اختلال تقسیمات سلولی نامتعارف را در پی دارد و در نهایت باعث سرطان میشود. سرطان مقعد ناشی از رشد غیرعادی سلولهای اطراف مقعد و روده بزرگ است و مرتبط با نوعی عفونت ویروسی است که میتواند سرطانهای متفاوتی را در بدن ایجاد کند.
سرطان مقعد در بیشتر موارد با شیمیدرمانی یا پرتودرمانی، درمان میشود و گاهی ممکن است برای درمان به جراحی نیاز باشد.
علائم مشابه هموروئید و سرطان مقعد
همانطور که گفته شد شباهت علائم بیماری هموروئید و سرطان مقعد گاهی باعث میشود افراد تصور کنند که دچار سرطان مقعد شدهاند. در ادامه با علائم مشابه سرطان مقعد و هموروئید آشنا میشوید:
- خونریزی مقعدی
- احساس برجستگی و تورم در دهانه مقعد
- وجود خون در مدفوع
- خارش مقعد
- دردناک بودن دفع مدفوع
به دلیل تشابه علائم این بیماریها، تشخیص نوع بیماری تنها از عهده یک پزشک متخصص برمیآید و افراد باید هرچه سریعتر برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنند.
تفاوت علائم بواسیر و سرطان مقعدی
در مورد بواسیر میتوان گفت که علائم اولیه آن خارش شدید، حرکات دردناک یا ناراحتکننده روده و خون در مدفوع است. همچنین اگر فرد هموروئید داخلی داشته باشد ممکن است بیرونزدگیهایی نرم از مقعد را احساس کند. در مورد سرطان مقعدی علاوه بر موارد ذکر شده، علائمی همچون کاهش وزن بیدلیل، انسداد روده، خستگی قابلتوجه و کمخونی نیز دیده میشود که این علائم در بواسیر شایع نیستند.
درمان هموروئید و سرطان مقعدی
این دو بیماری همانطور که با یکدیگر متفاوت هستند روشهای درمانی متفاوتی نیز دارند.
برای درمان هموروئید در مراحل ابتدایی پزشکان از درمانهای خانگی و داروها استفاده میکنند و اگر بیماری به مراحل شدید خود رسیده باشد جراحی یا لیزردرمانی بواسیر پیشنهاد میشود.
در مورد سرطان روش درمان متفاوت است. در ابتدا معاینات بالینی انجام میشود و برای اطمینان از تشخیص، آزمایشهایی همچون بیوپسی، آزمایش خون، آزمایش دیجیتال کولون، و کولونوسکوپی و یا سیگموئیدوسکوپی انجام میگیرد. پس از تشخیص از روشهای شیمیدرمانی و پرتودرمانی و گاهی جراحی برای درمان استفاده میشود.
تفاوت علل ایجاد بواسیر و سرطان
عامل ایجادکننده این دو بیماری نیز با یکدیگر متفاوت است. از جمله دلایل ایجاد سرطان روده بزرگ سبک زندگی و تغذیه نامناسب است. مشکلاتی همچون چاقی، اضافهوزن، عدم تحرک کافی، تغذیه نامناسب و سرشار از چربیها و غذاهای سرخکردنی همگی میتوانند ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.
عامل ایجادکننده بواسیر فشار بیش از حد به ناحیه مقعد است. مواردی همچون یبوست، بارداری، رابطه مقعدی، زایمان طبیعی، زور زدن هنگام دفع و مصرف فیبر ناکافی از جمله دلایلی هستند که نقش مهمی در بیماری بواسیر دارند. جدای این موارد عارضههای کبدی، عدم تحرک کافی، بالا رفتن فشارخون و استرس نیز میتوانند نقش مهمی در ابتلای فرد به بواسیر داشته باشد.
روشهای پیشگیری از سرطان مقعد و بواسیر
برای پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ، تغییر سبک زندگی و عادتهای غذایی بسیار مهم است. داشتن یک تغذیه پر فیبر و سرشار از مواد خوراکی تازه و ارگانیک نقش مهمی در سلامت رودهها و عدم ابتلا به سرطان مقعد دارد.
در ارتباط با هموروئید نیز میتوان بهترین راههای پیشگیری از بواسیر را موارد زیر دانست:
- داشتن رژیم غذایی پر فیبر
- مصرف آب کافی در طول روز
- عدم زور زدن هنگام دفع مدفوع
- داشتن تحرک کافی در طول روز
- خودداری از انجام حرکات پرخطر جنسی مقعدی
کلام پایانی
برای بسیاری از بیماران که دچار بواسیر هستند ممکن است این نگرانی پیش بیاید که مبادا بواسیر آنها به سرطان تبدیل شود. باید در نظر داشت اگرچه علائم این دو بیماری شبیه است؛ اما بیماری بواسیر نمیتواند به بیماری سرطان مقعدی تبدیل شود. این دو بیماری از یکدیگر جدا هستند، روشهای درمانی جداگانهای دارند و جز در تشابه علائم هیچ شباهت دیگری با یکدیگر ندارند. بسیار مهم است بیماران با مشاهده علائم بواسیر هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنند؛ زیرا ممکن است علائم آنها به بیماری سرطان مقعد مرتبط باشد و نه بواسیر؛ مسئلهای که میتواند خطراتی برای بیمار ایجاد کند.
منبع: