یکی از بیماری‌های ناحیه نشیمنگاه که می‌تواند برای فرد بسیار آزاردهنده باشد بیماری آبسه مقعدی است. زمانی که غدد ناحیه مقعد عفونت کنند آبسه مقعدی به وجود می‌آید. آشنایی با این بیماری و انواع آبسه مقعدی بسیار مهم است تا افراد بتوانند هرچه سریع‌تر جهت درمان این بیماری اقدام کنند. در این مقاله به انواع این بیماری خواهیم پرداخت و با اشتراک گذاشتن عکس بیماری آبسه مقعدی به افراد کمک خواهیم کرد تا به شکل ساده‌تری بیماری آبسه خود را تشخیص داده و برای درمان اقدام کنند:
آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی که آن را با نام آبسه آنورکتال می‌شناسند از جمله بیماری‌های ناحیه مقعد به شمار می‌رود. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که دهانه غدد مقعد یا جدار راست‌روده بسته می‌شوند و این مسئله باعث تشکیل عفونت و ایجاد تورم و چرک در آنها می‌گردد.
موارد متعددی می‌توانند عامل انسداد و ملتهب شدن این غده‌ها باشند که از آن جمله می‌توان به ورود باکتری‌ها، مدفوع و یا مواد خارجی به داخل این غدد اشاره کرد. این بیماری نیازمند درمان است؛ زیرا در غیر این صورت می‌تواند باعث بیماری‌های جدی‌تری همچون فیستول مقعدی شود.
انواع آبسه مقعدی
آبسه مقعدی با توجه به اینکه میزان درگیری آن در بدن به چه شکل است به دو دسته زیر تقسیم می‌شود:
- آبسه مقعدی سطحی: این آبسه شکل عمیق ندارد و به عمق بافت پوست نفوذ نکرده است. آبسه مقعدی سطحی یکی از شایع‌ترین انواع آن به شمار می‌رود و به طور معمول با درد بسیار زیاد در لبه مقعد و قرمزی و التهاب در بافت اطراف آبسه همراه است.
- آبسه مقعدی عمقی: این آبسه به بخش عمیق بافت بدن نفوذ می‌کند و به همین دلیل به آن آبسه عمقی می‌گویند. زمانی که آبسه به این مرحله می‌رسد متورم و دردناک می‌شود به شکلی که شخص به سختی می‌تواند راه برود و یا بنشیند. همچنین ممکن است در هنگام عمقی شدن آبسه دهانه آن باز شود و خون و عفونت تخلیه گردد. نکته مهم در هنگام تخلیه آبسه این است که این تخلیه می‌تواند موقتی باشد و آبسه پس از آن می‌تواند دوباره به وجود آید و همان مشکلات را ایجاد کند.
جدای از تقسیم‌بندی آبسه به دو نوع سطحی و عمقی، آبسه مقعد به چهار دسته بسیار رایج زیر تقسیم می‌شود:
آبسه پری آنال
پری آنال به ناحیه اطراف مقعد گفته می‌شود و آبسه‌هایی را که در اطراف دهانه مقعد به وجود بیایند آبسه پری آنال می‌نامند. این آبسه با معاینه توسط متخصصان کولورکتال به راحتی قابل تشخیص است.
آبسه ایسکیورکتال/ Ischiorectal
این آبسه در فضای اطراف راست‌روده اما در داخل بدن به وجود می‌آید و از روی سطح بدن قابل مشاهده نیست؛ اما با لمس دردناک خواهد بود. این آبسه‌ها به ندرت به شکل خودبه‌خود تخلیه می‌شوند.
آبسه های بین اسفنکتریک
همان‌طور که نام این آبسه نشان می‌دهد بین اسفنکتریک (بین دو دیواره اسفنکترهای داخلی و خارجی مقعد) به وجود می‌آید. این آبسه‌ها می‌توانند بسیار دردناک باشند و ممکن است به داخل راست‌روده یا خارج از مقعد تخلیه شوند. این آبسه به شکل یک توده دردناک در داخل مقعد احساس می‌شود.
آبسه سوپرالویتر/ Supralevator Abscesses
این آبسه درست در بالای ماهیچه بالابرنده مقعد که درست بالای کانال مقعدی قرار گرفته به وجود می‌آید. آبسه سوپرالویتر یکی از نادرترین انواع آبسه مقعدی است و تشخیص آن بسیار دشوار است. همین مسئله باعث می‌شود این آبسه در زمان درستی درمان نشود تا زمانی که عفونت به سمت پایین‌تر و بیرون هدایت شود و بتوان آبسه را تشخیص داد.
به نقل از سایت fascrs.org:
Anal abscesses are classified by their location in relation to the structures comprising and surrounding the anus and rectum: perianal, ischioanal, Extrasphincteric and Suprasphincteric
آبسه‌های مقعدی بر اساس موقعیتشان نسبت به ساختارهای اطراف مقعد و راست روده طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی انواع مختلفی دارد که شامل: پری‌آنال، فیستول نعل اسبی، اکسترا اسفنکتریک و سوپر اسفنکتریک
علت ایجاد آبسه مقعدی
نکته مهم دیگر در شناخت آبسه، توجه به دلایل بروز آبسه مقعدی است. از مواردی که می‌توانند در ایجاد آبسه مقعدی دخیل باشند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دیابت
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به دلیل ناهنجاری‌های متابولیک بسیار در معرض آبسه مقعدی هستند.
بیماری کرون
کرون یک بیماری التهابی مزمن است که دستگاه گوارش و به خصوص مقعد و حفره دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث بروز آبسه شود.
اپیدرموئید آلوده
اپیدرموئید به جوش‌های کوچک و غیر سرطانی گفته می‌شود که به دلیل عفونت میکروب‌ها در اطراف دهانه مقعد به وجود می‌آید.
از دیگر دلایل ابتلا افراد به آبسه مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت‌های مقاربتی
- بیماری التهابی لگن
- مسدود شدن غدد مقعدی
- بیماری دیورتیکول
- رابطه‌های جنسی پرخطر
چرا درمان آبسه اهمیت دارد؟
شاید بسیاری از افراد بیماری آبسه مقعدی را یک بیماری ساده تصور کنند که نیازی به درمان خاصی ندارد. با اینکه بیماری آبسه بیماری خطرناکی نیست؛ اما می‌تواند باعث مشکلات بسیاری شود. از جمله دلایلی که باعث می‌شود افراد هرچه سریع‌تر برای درمان آبسه خود اقدام کنند موارد زیر هستند:
بروز بیماری‌های ناشی از آبسه
عدم درمان آبسه می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های همچون فیستول مقعدی شود. فیستول به ارتباط غیرطبیعی دو عضو بدن همچون انتهای راست روده به اطراف مقعد گفته می‌شود که نیاز به درمان پیچیده و سخت‌تری دارد.
گسترش عفونت در بدن
از آنجایی که آبسه حاوی عفونت و چرک است می‌تواند این عفونت را در سایر قسمت‌های بدن پخش کند.
آسیب بافت‌های اطراف مقعد
زمانی که آبسه درمان نشود به بافت‌های اطراف خود آسیب می‌رساند و این مسئله باعث می‌شود جراح ناچار شود در هنگام درمان بافت‌های مرده اطراف آبسه را نیز بردارد.
درد و ناراحتی
آبسه به شکل ادامه‌دار با درد و ناراحتی همراه است و این مسئله می‌تواند برای فرد بسیار آزاردهنده باشد و مشکلات بسیاری را برای او به وجود آورد.
بهترین روش درمانی آبسه مقعدی
با اینکه بسیاری از بیماران تصور می‌کنند که آبسه آنها به شکل خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند و یا با تخلیه چرک بهبود می‌یابد آبسه نیاز به درمان پزشکی دارد.
درمان آبسه مقعد به دو روش زیر انجام می‌شود:
روش جراحی آبسه مقعدی
در روش جراحی آبسه مقعدی در صورتی که آبسه سطحی باشد پزشک از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند و پس از آن به تخلیه چرک آبسه می‌پردازد. در صورت عمیق بودن آبسه پزشک از بیهوشی کامل استفاده می‌کند تا به تخلیه آبسه بپردازد. این روش با تیغ جراحی انجام می‌شود.
لیزر آبسه مقعدی
بهترین روش درمان آبسه مقعدی را لیزردرمانی می‌دانند. در این روش جراح از لیزر CO2 برای برش دادن آبسه و جدا کردن بافت آسیب‌دیده و ترمیم آن استفاده می‌کند. روش لیزر درمانی آبسه مقعدی بسیار مناسب آبسه‌های سطحی است و برای آبسه‌های عمیق روش جراحی مناسب‌تر است.
کلام پایانی
افرادی که علائمی همچون یک توده در ناحیه مقعد و تورم، قرمزی و درد را در این ناحیه مشاهده می‌کنند ممکن است به بیماری آبسه مقعدی مبتلا باشند. آبسه مقعدی انواع مختلفی دارد که هر کدام در بخش‌های مختلف ناحیه مقعد و بافت‌های اطراف آن به وجود می‌آیند. بسیار مهم است افراد با مشاهده هرگونه علائم غیرعادی در اطراف ناحیه مقعد هرچه سریع‌تر جهت درمان آبسه اقدام کنند تا این بیماری زمینه‌ساز مشکلات جدی‌تری همچون فیستول مقعدی نگردد.
منابع:
