یکی از بیماریهایی که در بدن بانوان به دلیل ساختار فیزیولوژی آنها به وجود میآید بیماری «رکتوسل» است. این بیماری ناحیه واژن و اندام تناسلی زنان را مورد هدف قرار میدهد و میتواند مشکلاتی را برای آنها ایجاد کند. شناخت علائم بیماری رکتوسل و روشهای درمان این بیماری نقش مهمی در آغاز درمان آن دارد و بهتر است افراد با این موارد آشنا شوند تا در صورت مشاهده علائم هرچه سریعتر برای درمان اقدام کنند. در مقاله امروز به اینکه بیماری رکتوسل چیست و چه علائمی دارد بیشتر خواهیم پرداخت.
بیماری رکتوسل چیست؟
در جواب اینکه بیماری رکتوسل چیست؟ باید گفت که این عارضه وضعیتی است که بر اثر آن دیواره بافتی که باعث جدا شدن روده از واژن میشود؛ ضعیف میگردد و این وضعیت به مثانه اجازه میدهد وارد کانال واژن شود. این بیماری یک برآمدگی در مقابل واژن ایجاد میکند که در مراحل شدید تنها با استفاده از جراحی قابلدرمان است.
علائم بیماری رکتوسل
از جمله علائم بیماری که باید آنها را در نظر داشت میتوان به موارد مختلفی اشاره کرد. باید در نظر داشت در بسیاری مواقع رکتوسل نه چندان پیشرفته نشانه خاصی ندارد و تنها با تشخیص بالینی قابلشناسایی است. زمانی که بیماری رشد کند با علائم بیماری رکتوسل همراه میشود که این علائم به شرح زیر هستند:
- به وجود آمدن یک تورم در ناحیه واژن
- دشوار شدن عمل تخلیه مثانه
- یبوست یا بواسیر
- احساس درد در ناحیه رکتوم به دلیل ایجاد مشکل در اجابت مزاج
- احساس درد شدید در هنگام برقراری رابطه جنسی
- خونریزی غیرطبیعی و خارج از قاعده از ناحیه واژن
- احساس سنگینی در واژن
انواع رکتوسل
آشنایی با انواع رکتوسل بسیار اهمیت دارد تا افراد بتوانند در پروسه درمان درک بهتری از بیماری خود داشته باشند. انواع رکتوسل به شرح زیر هستند:
- سیستوسل: به این نوع از انواع رکتوسل، «پرولاپس دیواره واژن» نیز میگویند. بر اثر سیستوسل، ادرار به دیواره جلویی مهبل وارد میشود.
- پرولاپس لگن: این نوع از انواع رکتوسل ناشی از بیماریهای مقعدی درمان نشده و فیستول مقعد است.
- پرولاپس رحم: در این وضعیت دیواره رحم به سمت واژن فرو میرود.
- پرولاپس طاق: در این نوع از انواع رکتوسل، ناحیه بالای واژن پس از هیسترکتومی دچار افتادگی میگردد.
عوامل تاثیرگذار در به وجود آمدن رکتوسل
عوامل مختلفی میتوانند باعث ایجاد رکتوسل شوند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زایمان طبیعی و واژینال به دلیل ضعیف کردن عضلات جداره واژن
- چاقی و اضافهوزن
- یائسگی به دلیل تضعیف و شل شدن عضلات واژن در این دوره
- یبوست مزمن
- اختلالات در حرکات روده
- وارد کردن فشار در هنگام عمل دفع
- استعمال دخانیات
- جراحی ناموفق هیسترکتومی
تشخیص رکتوسل چگونه انجام میشود؟
زمانی که بانوان متوجه علائم رکتوسل در بدن خود میشوند باید به یک متخصص زنان ماهر مراجعه کنند. پزشک با انجام معاینات جسمی و سنجیدن مقاومت عضلات ناحیه واژن میتواند تشخیص ابتدایی را بدهد. پس از آن برای تشخیص بالینی و دقیقتر، آزمایشها و تستهای مختلفی که با ناحیه واژن در ارتباط هستند، از فرد گرفته میشود تا نتایج بررسی و روند درمان آغاز شود.
درمان رکتوسل چگونه است؟
در مراحل اولیه این بیماری بسیاری از متخصصان ترجیح میدهند تا به کنترل و مدیریت بیماری اکتفا کنند و روشهای تهاجمی را انتخاب نکنند. برای درمان رکتوسل دو روش درمانی در نظر گرفته میشود که به شرح زیر هستند:
درمان غیرجراحی رکتوسل
درمان غیر جراحی رکتوسل به سه شکل زیر صورت میگیرد:
ایجاد تغییرات در رژیم غذایی
یکی از روشهای درمان غیر جراحی رکتوسل مبتنی بر تغییراتی در رژیم غذایی است. بیماران مبتلا به رکتوسل باید از مصرف مواد غذایی که باعث یبوست در فرد میشوند، خودداری کنند. بهتر است این بیماران برای درمان رکتوسل به روش غیر جراحی، مواد غذایی پر فیبر استفاده کنند تا با نرم شدن مدفوع به ناحیه فشار کمتری وارد شود. مصرف آب کافی و در حدود ۶ تا ۸ لیوان در طول روز نیز توصیه میشود تا اجابت مزاج راحتتر صورت گیرد. این موارد همگی کمک میکنند تا از وارد شدن فشار در هنگام عمل دفع به رکتوسل جلوگیری شود و رکتوسل دچار تورم نشود.
انجام تمرینات کگل
به افراد توصیه میشود از تکنیکهای ورزشی برای تقویت عضلههای کف لگن استفاده کنند. تمرینات کف لگن یا کگل در بهبود رکتوسل و حتی یبوست تأثیر مثبت دارند. تقویت عضلات این ناحیه و ایجاد تحرک میتواند باعث اجابت مزاج راحتتر شود و از فشار بیش از حد به رکتوسل جلوگیری کند.
استفاده از پساری
«پساری واژینال» یک وسیله سیلیکونی است که آن را در داخل واژن قرار میدهند. این وسیله به حمایت از بافتهای برآمده کمک میکند. باید در نظر داشت که پساری به شکل مرتب باید خارج و تمیز شود.
درمان رکتوسل به روش جراحی
زمانی برای درمان رکتوسل از روش جراحی استفاده میشود که این بیماری به مراحل پیشرفته خود رسیده و فرد نتواند به انجام فعالیتهای روزمره بپردازد. نوع جراحی و ناحیهای که برای انجام تکنیک موردنظر انتخاب میشود بستگی به اندازه و علائم رکتوسل دارد. روش جراحی در بیشتر موارد شامل برداشتن بافت اضافی و کشیدهای است که باعث برآمدگی واژن شده است. پس از آن برای حمایت از ساختارهای لگن بخیههایی زده میشود.
روشهای پیشگیری از رکتوسل
برای پیشگیری از رکتوسل و همچنین جلوگیری از پیشرفت آن روشهایی که در ادامه میآیند توصیه میشود:
انجام تمرینات کگل
تمرینات کگل با تقویت عضلات کف لگن نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا به این بیماری دارد. پس از بارداری و زایمان این تمرینات بسیار توصیه میشود.
داشتن یک رژیم غذایی مناسب
با داشتن یک رژیم غذایی سرشار از فیبر و مایعات (شامل میوهها، غلات، سبزیها و لوبیاها) میتوان از ابتلا به یبوست که عامل این بیماری است، جلوگیری کرد.
خودداری از بلند کردن اجسام سنگین
این کار از ایجاد فشار اضافه به ناحیه واژن و مقعد جلوگیری میکند و میتواند در پیشگیری از رکتوسل موثر باشد.
کنترل سرفه
توصیه میشود برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری افراد به کنترل سرفه، درمان سرفه مزمن و برونشیت بپردازند.
جلوگیری از افزایش وزن
یکی از عوامل تأثیرگذار در ابتلا به رکتوسل افزایش وزن است که باید از آن جلوگیری شود.
کلام پایانی
آشنایی با علائم بیماری رکتوسل و روشهای درمان، برای زنان بسیار اهمیت دارد؛ زیرا این بیماری میتواند با توجه به فیزیولوژی زنان در آنها به وجود آید. بیماری رکتوسل که به دلیل تضعیف دیواره بافتی که روده را از واژن جدا میکند اتفاق میافتد باعث وارد شدن مثانه به کانال تولد واژن میشود و مشکلاتی را برای فرد به وجود میآورد. این بیماری در مراحل ابتدایی با درمانهای خانگی قابلکنترل است و در مراحل شدید نیاز به جراحی دارد. بهتر است با مشاهده علائم رکتوسل هرچه سریعتر برای درمان اقدام شود تا بیماری در مراحل اولیه و بدون جراحی درمان شود.
منبع: