بواسیر داخلی یکی از انواع بیماری بواسیر به شمار می‌رود که بر اثر آن رگ‌های پایین‌ترین قسمت راست‌روده و ناحیه مقعد دچار التهاب و تورم و حتی پارگی می‌شود. بواسیر داخلی یکی از بیماری‌های ناحیه نشیمنگاهی به شمار می‌رود که برای درمان آن هرچه سریع‌تر باید اقدام کرد. این بیماری انواع و درجات مختلفی دارد که در هنگام درمان در نظر گرفته می‌شود. در این مقاله به اینکه بواسیر داخلی چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد خواهیم پرداخت.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
هموروئید یا بواسیر وریدهای متورمی هستند که در قسمت پایینی رکتوم قرار گرفته‌اند و در حقیقت جز طبیعی از آناتومی بدن انسان به حساب می‌آیند. زمانی که این توده تحت فشار و کشیدگی قرار بگیرد، دچار درد یا خونریزی می‌شود و اصطلاحا می‌گویند فرد دچار بواسیر شده است.
انواع بواسیر
انواع بواسیر به دو دسته کلی بواسیر داخلی و بواسیر خارجی تقسیم می‌شود که هرکدام از آنها نوع درمان خاصی دارد و طبق نظر پزشک متخصص باید درمان شوند.
بواسیر داخلی چیست؟
هموروئید یا بواسیر داخلی به نوعی از بواسیر گفته می‌شود که در داخل کانال مقعد یا همان رکتوم به وجود می‌آید. این نوع بواسیر باعث احساس درد و ناراحتی نمی‌شود و در بسیاری مواقع فرد بیمار آن را نمی‌بیند، حس نمی‌کند و یا حتی از وجودش بی‌خبر است. توده بواسیر داخلی به مرور زمان بزرگ‌تر می‌شود و در این هنگام است که می‌تواند در هنگام حرکات روده و عبور مدفوع باعث ایجاد خارش و سوزش شود و بیمار را متوجه ابتلا به بیماری سازد.
انواع بواسیر داخلی
بواسیر داخلی به چهار درجه یا گرید تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاصی دارند:
- بواسیر درجه ۱: در این بواسیر رگ‌های داخل مقعد دچار تورم و التهاب هستند؛ اما بواسیر به سطح بیرونی راه پیدا نمی‌کند.
- بواسیر درجه ۲: در این درجه ضایعات بواسیری در هنگام دفع مدفوع و ایجاد فشار از مقعد خارج می‌شوند؛ اما دوباره به داخل مقعد باز می‌گردند.
- بواسیر درجه ۳: در بواسیر درجه ۳ عروق آسیب‌دیده که هنگام دفع از مقعد خارج می‌شوند به شکل خودبه‌خود به داخل مقعد باز نمی‌گردد و برای بازگشت آنها باید از نیروی انگشت استفاده کرد.
- بواسیر درجه 4: در این وضعیت رگ‌های وریدی پرولاپس شده‌اند و از مقعد بیرون می‌زنند و به هیچ عنوان به داخل مقعد باز نمی‌گردند.
علائم بواسیر داخلی
بسیار مهم است که افراد با علائم بواسیر داخلی آشنا باشند تا بتوانند به‌موقع برای درمان سریع بواسیر یا هموروئید اقدام کنند. از جمله علائم بواسیر داخلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی در هنگام دفع: یکی از علائم واضح بواسیر داخلی خونریزی همراه با مدفوع و یا خونریزی در هنگام شستشوی ناحیه مقعد است. گاهی بیماران خون را بر روی دستمال توالت نیز می‌توانند مشاهده کنند.
- خارش و سوزش: احساس خارش و سوزش در ناحیه مقعد از دیگر علائم این بواسیر هستند.
- احساس مانع در برابر خروج مدفوع: فرد مبتلا به بواسیر داخلی ممکن است در هنگام عمل دفع احساس کند مانعی سر راه خروج مدفوع وجود دارد.
- احساس پرشدگی در ناحیه مقعد: بسیاری از افراد احساس پر بودن یا انبساط در ناحیه مقعد را تجربه می‌کنند.
- ورم و التهاب: آسیب دیدن رگ‌های ناحیه رکتوم می‌تواند باعث ایجاد التهاب و تورم در ناحیه گردد.
- حساسیت هنگام نشستن: احساس درد و ناراحتی در هنگام نشستن و در هنگام فشار بر روی ناحیه مقعد، یکی دیگر از علائم بواسیر داخلی است.
علت ایجاد بواسیر داخلی
از جمله مواردی که به عنوان علت ایجاد بواسیر داخلی از آنها نام برده می‌شود، موارد زیر هستند:
- یبوست مزمن: یکی از دلایل بسیار مهم ایجاد بواسیر داخلی یبوست مزمن است. فشاری که بر اثر یبوست به رگ‌های ناحیه مقعد وارد می‌شود می‌تواند باعث ایجاد بواسیر داخلی گردد.
- افزایش سن: با افزایش سن رگ‌های عضلات ناحیه مقعد ضعیف‌تر شده و احتمال آسیب دیدن آنها بیشتر می‌شود.
- ایجاد فشار زیاد به ناحیه مقعد: نشستن طولانی مدت بر روی توالت، حمل اجسام سنگین، انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین، زایمان و بارداری همگی می‌توانند به ناحیه مقعد فشار وارد کنند و باعث ابتلا به بواسیر شوند.
- عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به دلایل ژنتیکی بیشتر در معرض ابتلا به بواسیر هستند.
- تشخیص بواسیر داخلی چگونه انجام می‌شود؟
- برای تشخیص بواسیر داخلی از روش‌های مختلفی پزشک می‌تواند استفاده کند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر را اشاره کرد:
- بررسی فیزیکی: در این روش پزشک ناحیه مقعد را با ابزارهای خاص به شکل فیزیکی بررسی می‌کند.
- روش‌های تصویربرداری: برای تشخیص دقیق‌تر پزشک ممکن است نیاز ببیند از روش‌هایی همچون آندوسکوپی، کلونوسکوپی، آنوسکوپ، پروکتوسکوپ یا سیگموئیدوسکوپ استفاده شود.
روش‌های درمان بواسیر داخلی
روش‌های مختلفی برای درمان هموروئید داخلی وجود دارد که به شرح زیر هستند:
درمان هموروئید داخلی در خانه و به همراه دارو
بسیاری از بیماران تلاش می‌کنند تا با روش‌های خانگی و دارویی به درمان بیماری هموروئید داخلی خود بپردازند. باید در نظر داشت که روش‌های خانگی و دارویی به هیچ عنوان هموروئید داخلی پیشرفته را درمان نمی‌کنند و در مورد انواع دیگر بواسیر تنها می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. در واقع این روش‌ها به هیچ عنوان بیماری بواسیر را درمان نمی‌کنند و بیماری پس از مدتی مجدداً عود می‌کند. از جمله روش‌هایی که به عنوان درمان خانگی از آنها نام برده می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف غذاهای پر فیبر یا مصرف مکمل‌های فیبردار
- نوشیدن آب و مایعات کافی
- نشستن در حمام سیتز چند بار در روز
- مصرف ملین‌ها جهت جلوگیری از یبوست
- خودداری از نشستن‌های طولانی مدت در هنگام اجابت مزاج
استفاده از داروها جهت درمان بواسیر داخلی
برای درمان بواسیر داخلی استفاده از پمادهای زیر نیز توصیه می‌شود هر چند تأثیر آنها کوتاه مدت است:
- استفاده از پماد هموروئید
- مصرف مسکن‌های بدون نسخه
- استفاده از پمادهای ضدالتهاب و آرامش‌بخش
درمان بواسیر داخلی با لیزر
یکی از روش‌های محبوب درمان بواسیر، لیزردرمانی بواسیر است. این روش که در مدت زمانی کمتر از ۳۰ دقیقه و بدون نیاز به بیهوشی و بستری شبانه انجام می‌شود می‌تواند این بیماری را بدون درد و خونریزی از بین ببرد. از ویژگی‌های لیزردرمانی بواسیر داخلی این است که به بافت‌های اطراف بواسیر کمترین آسیب را می‌رساند و درصد موفقیت بالاتری دارد. همچنین به دلیل اینکه عروق و بافت‌ها در هنگام لیزر ترمیم می‌شوند دوره نقاهت آن بسیار کوتاه است و بیمار می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را به راحتی از سر گیرد. این روش به دلیل ویژگی‌های خاص خود امروزه محبوبیت بالایی برای درمان این بیماری دارد.
درمان بواسیر داخلی با روش باند لاستیکی
در این روش یک باند لاستیکی به دور توده بواسیر بسته می‌شود تا جریان خون به آن قطع گردد. پس از یک هفته بواسیر کوچک شده و می‌افتد و درمان می‌شود. این روش درمانی برای بواسیر داخلی مناسب است؛ اما برای انواع پیشرفته آن که بافت تا خارج مقعد بیمار کشیده شده روش مناسبی به شمار نمی‌رود.
درمان بواسیر داخلی با روش جراحی
جراحی بواسیر داخلی که آن را «هموروئیدکتومی» نیز می‌نامند یکی دیگر از روش‌های درمان این بیماری به شمار می‌آورد. در این روش هموروئید داخلی و بافت اطراف آن از طریق یک برش کوچک برداشته می‌شود و پس از آن ناحیه را بخیه می‌زنند. این روش در اتاق عمل و با بیهوشی موضعی یا بلوک نخاعی انجام می‌شود. روش جراحی تا ۹۵ درصد موفقیت‌آمیز است؛ اما دوران نقاهت آن ممکن است برای بسیاری از بیماران دردناک باشد.
مراقبت‌های پس از درمان بواسیر داخلی
مراقبت‌های پس از درمان بواسیر داخلی بسیار اهمیت دارد تا پس از مدتی این بیماری دوباره عود نکند. از مراقبت‌هایی که افراد باید پس از درمان بواسیر داخلی در نظر داشته باشند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بسیار مهم است که افراد پس از درمان بواسیر داخلی برای جلوگیری از یبوست مصرف مایعات را افزایش دهند.
- افراد باید پس از درمان مصرف فیبر خود را افزایش دهند تا از یبوست جلوگیری شود.
- استفاده از کمپرس یخ در ناحیه مقعد برای کاهش تورم و درد توصیه می‌شود.
- نشستن مکرر در حمام سیتز برای تسکین درد و اسپاسم عضلانی بسیار مهم است.
- در صورتی که پزشک مسکن و آنتی‌بیوتیک تجویز کرده باید حتماً در وقت مقرر مصرف شود. استفاده از ملین‌ها به تشخیص پزشک ممکن است لازم باشد.
کلام پایانی
بواسیر داخلی یکی از انواع بواسیر است که رگ‌های انتهای ناحیه راست‌روده را درگیر می‌کند و باعث التهاب و تورم آنها می‌شود این بواسیر ۴ درجه دارد که درمان هر کدام با توجه به تجویز پزشک می‌تواند متفاوت باشد. به طور معمول درمان بواسیر داخلی از طریق جراحی و لیزر بواسیر امکان‌پذیر است و با توجه به مزایای روش لیزر امروزه این روش از طرف پزشکان بیشتر پیشنهاد می‌شود.
منبع:
