هموروئید یا بواسیر یک مشکل ناراحت کننده است که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند. این مشکل مربوط به التهابات دردناک در مقعد است که میتواند خارشدار و همراه با خونریزی باشند. اغلب اوقات میتوانید با خیال راحت هموروئید را در خانه درمان کنید. با این حال، اگر بواسیر به نقطه بحرانی برسد، درمان از طریق جراحی تجویز میشود. اگر به هر دلیلی برای درمان به موقع بواسیر اقدام نکنید؛ این بیماری عوارضی را برای شما به همراه خواهد داشت. در این مقاله به عوارض عدم درمان به موقع هموروئید اشاره میکنیم.
هموروئید چیست؟
بواسیر برجستگیهایی هستند که در اطراف مقعد با متورم شدن سیاهرگها و بافت اطراف آن ایجاد میشوند. این برآمدگیها میتوانند دردناک یا خارشدار باشند و گاهی اوقات خونریزی میکنند. برخی از برآمدگیها خفیف هستند و ناراحتی قابل توجهی ایجاد نمیکنند. برخی دیگر بزرگ و بسیار دردناک هستند.
دو نوع هموروئید وجود دارند که عبارتند از:
- داخلی: هموروئیدهای داخلی در داخل راست روده جمع میشوند. آنها ممکن است تحریک شوند و خونریزی کنند و باعث شوند خون روی مدفوع شما نمایان شود. گاهی اوقات یک هموروئید داخلی میتواند بسیار متورم شود. هنگامی که این اتفاق میفتد که هموروئید از مقعد شما بیرون زده و باعث ناراحتی و درد زیادی شود.
- خارجی: بواسیر همچنین میتواند در پوست بیرونی مقعد شما ایجاد شود. اگر ناحیه مورد نظر را بررسی کنید، میتوانید برآمدگیهای بزرگی را ببینید که به لمس حساس هستند. اینها میتوانند خارش دار یا دردناک باشند. در صورت تحریک ممکن است متورم شوند و خونریزی کنند.
چگونه بفهمم که در معرض خطر هموروئید هستم؟
هر کسی ممکن است به هموروئید مبتلا شود، اما محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چرا برخی افراد به آن مبتلا میشوند در حالی که برخی دیگر به آن مبتلا نمیشوند. با این حال، متخصصان میدانند که برخی از عوامل خطر با ایجاد هموروئید مرتبط هستند. در ادامه نگاهی دقیقتر به برخی از عوامل خطر ایجاد بواسیر آورده شده است:
- مصرف رژیم غذایی کم فیبر: نداشتن فیبر کافی منجر به اجابت مزاج شدید یا نامنظم میشود که خطر ابتلا به هموروئید را افزایش میدهد.
- اضافه وزن یا چاقی مفرط: مطالعات ارتباط معنیداریرا بین اضافه وزن و ایجاد هموروئید پیدا کردهاند.
- داشتن یبوست مزمن یا اسهال: هر دو بیماری میتوانند به وریدهای کانال مقعدی فشار وارد کنند و احتمال هموروئید را افزایش دهند.
- بارداری: بواسیر در دوران بارداری به دلیل فشار اضافی بر وریدهای ناحیه مقعد شایع است.
- ابتلا به IBS یا بیماری کرون: این بیماری باعث ایجاد مشکلاتی در حرکات روده و التهاب میشود و خطر ابتلا به هموروئید را در طول زمان افزایش میدهد.
- نشستن طولانی مدت در دستشویی: نشستن طولانی مدت در توالت رگهای مقعد و مجرای مقعد را تحت فشار قرار میدهد و میتواند باعث هموروئید شود.
- سبک زندگی کم تحرک: عدم تحرک بدنی میتواند بر تحرک دستگاه گوارش شما تأثیر بگذارد.
توجه: سابقه خانوادگی همچنین میتواند در ایجاد هموروئید نقش داشته باشد، به این معنی که اگر افراد خانواده نزدیک شما سابقه مبارزه با هموروئید را داشته باشند، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهید.
عوارض ناشی از هموروئید درمان نشده چیست؟
به طور کلی، هموروئید خطرناک نیست و میتوان منتظر ماند و دید که آیا با درمان خانگی برطرف میشود یا خیر. با این حال، گاهی اوقات عوارض مربوط به هموروئید شدید هستند. همچنین خطر خونریزی بیش از حد ناشی از هموروئید وجود دارد. در چنین شرایطی بیمار باید به نزد پزشک برود تا درمان موثر صورت گیرد. هرگونه پشت گوش انداختن برای درمان بواسیر مزمن میتواند خطرات زیر را به همراه داشته باشد:
- لخته شدن خون: هموروئید ترومبوزه یک هموروئید خارجی است که در داخل آن لخته خون ایجاد میشود. این نوع بواسیر بسیار دردناک است و درد میتواند تا چند روز ادامه داشته باشد. هموروئید ممکن است بنفش یا آبی و بسیار متورم به نظر برسد.
- مشکلات پوستی: پس از از بین رفتن لخته در بواسیر ترومبوز شده، ممکن است پوست شما کمی شل باشد. این مشکل میتواند بسیار ناراحت کننده باشد. حرکات منظم روده و پاک کردن ناحیه شاید باعث تحریک و دردناک شدن پوست شود.
- کم خونی: اگر هموروئید باعث خونریزی جدی شود، ممکن است تعداد گلبولهای قرمز خون شما کاهش یابند. اگر خونریزی از مقعد دارید، باید تحت مراقبتهای پزشکی قرار بگیرید. این مشکل میتواند نشانه چیزی جدیتر از هموروئید باشد!
- هموروئید خفه شده: هموروئید پرولاپس در معرض خطر از دست دادن خون رسانی به دلیل فشار عضلانی است. این مشکل ممکن است بسیار دردناک باشد. از دست دادن جریان خون میتواند منجر به مرگ بافت در ناحیه مورد نظر شود که عواقب خطرناکی در آینده خواهد داشت.
درمان خانگی بواسیر
اگر بواسیر خفیف دارید، با رعایت رژیم غذایی پرفیبر معمولاً تورم و ناراحتی در عرض چند روز از بین میروند. البته باید با پوست اطراف مقعد خود ملایم باشید تا بافتی که از قبل ملتهب شده است را تحریک نکنید. در ادامه به درمانهای خانگی بواسیر اشاره میکنیم:
- نرم کردن حرکات روده: حرکات سخت روده یا زور زدن برای دفع مدفوع میتواند هموروئید را تشدید کند. خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا و غنی از میوهها و سبزیجات میتواند حرکات روده را راحتتر کند. برای کمک به نرم شدن مدفوع مایعات فراوان بنوشید. از نرم کنندههای مدفوع یا ملینهای بدون نسخه نیز میتوان استفاده کرد.
- نشستن در آب گرم: خیساندن مقعد در لگن پر از آب گرم ممکن است ناراحتی را کاهش دهد. برخی افراد همچنین معتقدند افزودن نمک اپسوم باعث کاهش درد هموروئید میشود. محل را در صورت نیاز با آب گرم و صابون ملایم بشویید. پس از شستن، مقعد را کاملاً خشک کنید. همچنین لباسهای زیر گشاد و نرم به تن کنید.
- درمانهای موضعی: ممکن است با استفاده از درمانهای بدون نسخه، هموروئید تسکین پیدا کند. کرمها و پمادها درد و خارش را کاهش میدهند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. دستورالعملهای مربوط به استفاده از این داروها را دنبال کنید.
- مدیریت درد: اگر به دلیل هموروئید خود درد زیادی دارید، این امکان را دارید از مسکنهای بدون نسخه برای کاهش ناراحتی استفاده کنید. اگر داروهای مسکن برای شما بیخطر هستند، از پزشک خود سوال کنید. کیسه یخ یا کمپرس یخ نیز ممکن است به تسکین درد ناشی از هموروئید کمک زیادی کند.
جراحی بواسیر یا هموروئید
اگر هموروئید ترومبوز شده دارید، ممکن است درد آنقدر حاد باشد که برای تسکین آن بخواهید بیماری را درمان کنید. پزشک بواسیر شما میتواند روشی را برای برداشتن لخته انجام دهد. این کار میتواند تسکین قابل توجهی را خیلی سریع ایجاد کند. اگر هموروئیدی دارید که به درمان خانگی پاسخ نمیدهد یا خونریزی مقعدی را تجربه کردهاید، باید با پزشک خود صحبت کنید. درمانهای غیرجراحی وجود دارند که میتوانند علائم هموروئید را تا حد زیادی کاهش دهند یا به طور کلی آنها را از بین ببرند. این درمانها به شرح زیر هستند:
- درمان با نوار لاستیکی: پزشک یک نوار کوچک در اطراف هموروئید قرار میدهد. فشار میتواند جریان خون را قطع کند، بنابراین هموروئید کوچک میشود.
- اسکلروتراپی: پزشک شما مایعی را به بواسیر شما تزریق میکند تا آنها را کوچک کند.
- الکتروتراپی: پزشک شما از یک جریان الکتریکی خفیف برای از بین بردن هموروئید استفاده میکند.
- انعقاد مادون قرمز: درمان بواسیر با لیزر یا نور مادون قرمز میتواند خون رسانی به هموروئید را قطع کند.
اگر هموروئید بسیار شدید دارید، ممکن است برای ترمیم مشکل به جراحی نیاز داشته باشید. جراحی نیاز به بیهوشی عمومی دارد. روند بهبودی بسیار دردناک است، اما جراحی با لیزر بسیار موثر خواهد بود و عود هموروئید را 95 درصد کاهش میدهد.
کلام آخر
همه بواسیرها از یک علت ریشه میگیرند که شامل سیاهرگهای مقعد یا کانال مقعد که متورم و ناراحت کننده میشوند. بواسیر خارجی در پوست اطراف مقعد شما رخ میدهد و به دلیل پایانههای عصبی زیاد، معمولاً علائم دردناکی ایجاد میکند. از سوی دیگر، هموروئید داخلی در پوشش مقعد یا راست روده شما شکل میگیرد و اصلاً هیچ علامتی ندارند.
گاهی اوقات خون در یک هموروئید خارجی جمع میشود و باعث ایجاد لختهای به نام ترومبوز میشود. بواسیر ترومبوز مانند برجستگیهای سخت در نزدیکی مقعد است و میتواند باعث درد و التهاب شدید شود. اگر درمان بواسیر به تاخیر بیفتد، هم بواسیر داخلی و هم خارجی عود میکنند و زندگی شما به طور کامل مختلف خواهند کرد. بنابراین ضروی است که به نزد پزشک متخصص بروید.
منابع: