بسیاری از بیماران مبتلا به کیست مویی ممکن است با تصور اینکه بیماری آنها کورک است به پزشک مراجعه نکنند. بسیار مهم است که افراد با تفاوت کورک و کیست مویی آشنا باشند تا بتوانند در هنگام ابتلا به این عارضه‌ها فرق آنها را از یکدیگر تشخیص دهند و با توجه به نوع بیماری به پزشک مخصوص مراجعه کنند. در این مقاله به شکل کامل به تفاوت کورک و کیست مویی خواهیم پرداخت.
کورک چیست؟
کورک با نام انگلیسی Boil یا furunculosis از جمله بیماری‌های پوستی است که بر اثر آن جوش چرکی در فولیکول‌های موی بدن به وجود می‌آید. این عارضه پوستی می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن و به خصوص در بخش‌هایی که مقدار زیادی عرق یا تحریکات و التهاب در اطراف فولیکول مو رخ می‌دهد ایجاد شود. در این بخش‌های بدن با چنین شرایطی، چندین جوش می‌توانند در کنار یکدیگر تشکیل شوند و دمل را به وجود آورند.
کورک در مراحل ابتدایی خود شبیه یک جوش به اندازه نخود است که رنگ قرمزی دارد. پس از مدتی کورک با چرک انباشته شده و حالت دردناکی به وجود می‌آورد. در آخر نوک برجسته کورک سفید مایل به زرد می‌شود و در نهایت چرک داخل کورک تخلیه می‌گردد.
کورک ظاهری شبیه به یک توده پوستی متورم قرمز و بنفش دارد و به دلیل شباهت ظاهری به جوش با آن اشتباه گرفته می‌شود. کورک به طور معمول دارای یک یا چند جوش سرسفید به نام «پوسچول» است که در بخش مرکزی آن به وجود می‌آیند. این پوسچول‌ها حاوی مایع سفید متمایل به رنگ زرد هستند که در هنگام تخلیه کورک از آن خارج می‌شوند.
کیست مویی چیست؟
کیست مویی (Hairy skin cysts)، یک بیماری پوستی خوش‌خیم است که می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن به وجود آید. کیست مویی به دلیل به دام افتادن مو قبل از خروج از فولیکول در زیر پوست ایجاد می‌شود. بسیاری مواقع ممکن است مو حتی از فولیکول خارج شود؛ اما دوباره روی خود حلقه بزند و وارد پوست گردد. کیست مویی به طور معمول حاوی کراتین است و به شکل برآمده بر روی سطح پوست خود را نشان می‌دهد.
کیست مویی انواع مختلفی دارد و می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن به وجود آید. از جمله انواع کیست مویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیست سر یا کیست پیلار
- فولیکولیت
- کیست‌های اپیدرموئید
- استاتوسیستوما
- کیست مویی برگشتی دنبالچه یا سینوس پیلونیدال
یکی از شایع‌ترین انواع کیست مویی، کیست مویی مقعدی یا سینوس پیلونیدال است. کیست مویی مقعدی در شکاف بین دو باسن و در انتهای خط دنبالچه به وجود می‌آید و با چرک و عفونت انباشته می‌شود. این بیماری با درد بسیار در هنگام نشستن و یا خروج چرک و خونابه از ناحیه کیست همراه است و تنها از طریق روش جراحی یا لیزردرمانی بهبود می‌یابد.
تفاوت کورک با کیست مویی چیست؟
شناخت تفاوت کورک با کیست مویی بسیار اهمیت دارد تا افراد بتوانند با تشخیص این بیماری‌ها از یکدیگر، به پزشکی مرتبط با بیماری خود مراجعه کنند.
از جمله تفاوت کورک با کیست مویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تفاوت ظاهر کورک و کیست
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های کورک و کیست مویی در شکل ظاهری این دو عارضه است. کورک به شکل یک توده پوستی متورم قرمز تا بنفش یا به شکل جوش ظاهر می‌شود. کیست مویی هم می‌تواند به شکل یک برآمدگی در سطح پوست باشد و هم مانند کیست مویی مقعدی به شکل چند سوراخ در ناحیه شکاف دو باسن دیده شود.
علت کورک و کیست مویی
به طور معمول علت ایجاد کورک باکتری «استافیلوکوکوس اورئوس» است که بر روی سطح پوست زندگی می‌کند اما کیست مویی به دلیل بازگشت مو به زیر سطح پوست و رشد در آن ناحیه به وجود می‌آید.
تفاوت روش درمان کورک و کیست مویی
تفاوت کورک و کیست مویی به نحوه درمان آنها نیز مرتبط است. به طور معمول برای درمان کورک از روش‌های خودمراقبتی و گاهی مواقع مداخله پزشکی استفاده می‌شود؛ در صورتی که برای درمان کیست مویی در مواردی مانند کیست مویی مقعدی نیاز به درمان جدی با جراحی و یا لیزر است.
نحوه درمان کیست مویی
نحوه درمان کیست مویی با توجه به نوع کیست متفاوت است. برخی از انواع کیست مویی نیاز به درمان خاصی ندارند؛ اما در مورد کیست مویی مقعدی وضعیت متفاوت است. کیست مویی مقعدی تنها به روش‌های زیر درمان می‌شود:
جراحی کیست مویی مقعدی
جراحی کیست مویی به دو شکل زیر انجام می‌شود:
جراحی باز کیست مویی
جراحی باز باید با بیهوشی کامل یا بی‌حسی از ناحیه کمر به پایین و در محیط بیمارستان انجام می‌شود. جراح در این روش بافت آسیب‌دیده را به همراه نواحی اطراف آن به شکل کامل تخلیه می‌کند. پس از این تخلیه یک حفره در پوست ایجاد می‌شود؛ اما دهانه این حفره بخیه زده نمی‌شود و داخل آن را جراح با پانسمان پر می‌کند تا زخم از کف خود آغاز به ترمیم کند.
جراحی بسته کیست مویی
این روش مشابه روش قبلی انجام می‌شود؛ اما در نهایت جراح زخم را بخیه می‌زند. این روش برخلاف روش قبل نیازی به تعویض هر روزه پانسمان ندارد، روند بهبودی سریع‌تر انجام می‌شود؛ اما احتمال بازگشت بیماری در آن بیشتر است.
لیزردرمانی کیست مویی
یکی از درمان‌های قطعی کیست مویی مقعدی لیزردرمانی است. این روش نیازی به بیهوشی کامل یا مراجعه به بیمارستان ندارد و در مدت زمانی حدود ۳۰ دقیقه با دستگاه لیزر انجام می‌شود. لیزردرمانی کیست مویی یک روش کم تهاجمی و بدون درد و خونریزی به شمار می‌رود و پس از آن بیمار فقط باید یک دوره نقاهت کوتاه را تجربه می‌کند. احتمال بازگشت کیست مویی پس از لیزردرمانی بسیار نادر است.
درمان کورک چیست؟
درمان کورک به شکل اقدامات خودمراقبتی و گاهی مداخله پزشکی انجام می‌شود. از جمله اقداماتی که می‌توان برای درمان کورک انجام داد موارد زیر هستند:
- رعایت بهداشت: بسیار مهم است که محل کورک تمیز نگه داشته شود تا از عفونت بیشتر جلوگیری گردد.
- کمپرس گرم: قرار دادن کمپرس گرم و مرطوب بر روی ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند نقش مهمی در خارج شدن چرک و بهبود عفونت داشته باشد.
- استفاده از پمادهای ضدباکتری: می‌توان از پمادهای ضدباکتری بدون نسخه برای جلوگیری از گسترش عفونت و بهبودی استفاده کرد.
- خودداری از فشردن یا ترکاندن کورک: باید از فشار دادن یا ترکاندن کورک خودداری کرد؛ زیرا باعث می‌شود عفونت یا زخم آن بدتر شود.
- استفاده از داروهای مسکن: برای کنترل درد و ناراحتی می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد.
کلام پایانی
شناخت تفاوت کورک و کیست مویی برای افرادی که التهاب خاصی را بر سطح پوست خود مشاهده می‌کنند بسیار لازم است. کورک می‌تواند در بسیاری از قسمت‌های بدن به وجود آید و ظاهری شبیه جوش دارد. کیست مویی نیز در بیشتر قسمت‌های بدن می‌تواند ایجاد شود؛ اما به شکل یک تورم و التهاب است و جدی‌ترین نوع آن در شکاف بین دو باسن دیده می‌شود. درمان این دو عارضه پوستی با یکدیگر متفاوت است. درمان کورک با اقدامات خودمراقبتی انجام می‌شود؛ اما برای درمان برخی از انواع کیست مویی نیاز به جراحی یا لیزردرمانی است.
