احتمال عود یا بازگشت بواسیر بعد از عمل در بسیاری مواقع ذهن بسیاری از بیماران مبتلا به بواسیر را درگیر می‌کند. بیماری بواسیر اگر به مرحله‌ای برسد که با درمان‌های خانگی و یا دارویی درمان نشود باید از طریق جراحی یا لیزر تحت مداوا قرار گیرد. یکی از مشکلاتی که در مواردی پس از جراحی بواسیر رخ می‌دهد عود یا بازگشت بواسیر بعد از عمل است که می‌تواند برای بسیاری از افراد آزاردهنده باشد. با عود بواسیر بیمار ناچار است روند درمان را دوباره تکرار کند که هزینه و وقت بسیاری را از بیماری می‌گیرد. در این مقاله به عود یا بازگشت بواسیر بعد از عمل به شکل کامل خواهیم پرداخت.
آیا بواسیر بعد از عمل برمی‌گردد؟
اینکه آیا بواسیر یا هموروئید بعد از عمل برمی‌گردد به موارد بسیار متعددی بستگی دارد. آن‌طور که یافته‌ها نشان می‌دهند در بیمارانی که به هموروئید خارجی و یا هموروئید درجه ۳ مبتلا هستند و تحت جراحی قرار میگیرند احتمال بازگشت هموروئید بین 2 تا ۵ درصد است. همچنین یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۰۴ بر روی ۲۳۱ نفر نشان داد که احتمال عود بواسیر پس از جراحی حدود 3.6 درصد و پس از درمان‌های خانگی 4.25 درصد بوده است. اینکه احتمال بازگشت هموروئید پس از جراحی چقدر است به عوامل متعددی باز می‌گردد. نه تنها نوع جراحی و نحوه انجام آن نقش مهمی در بازگشت این بیماری دارند؛ بلکه مراقبت‌های بیمار پس از جراحی بر بازگشت یا عدم بازگشت هموروئید اثرگذار هستند و باید حتماً به آنها توجه کرد.
نشانه‌های بازگشت بواسیر
زمانی که متوجه شدید بواسیر یا هموروئید چیست و درمان آن را شروع کردید ممکن است به دنبال نشانه های معمول عود یا بازگشت هموروئید پس از جراحی باشید:
- مشاهده برجستگی در ناحیه مقعد
- احساس درد و تیر کشیدن مقعد
- وجود ترشحات لزج در ناحیه مقعد
- سوزش و خارش مقعد
- مشاهده لکه‌های خون بر روی لباس زیر که به مرور مقدار آن افزایش می‌یابد.
چه عواملی باعث بازگشت بواسیر می‌شوند؟
عوامل متعددی می‌توانند باعث بازگشت بواسیر پس از جراحی شوند که با شناسایی این علائم می‌توان تا حد بسیار زیادی از بازگشت این بیماری جلوگیری کرد. از جمله عوامل زمینه‌ساز احتمال عود و بازگشت هموروئید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش فعالیت‌های فیزیکی
یکی از عواملی که بر عود یا بازگشت بیماری هموروئید تأثیر می‌گذارد کاهش فعالیت‌های فیزیکی فرد است. با کاهش تحرک، فعالیت روده‌های فرد کمتر می‌شود و این مسئله می‌تواند باعث ایجاد یبوست گردد. زمانی که فرد به یبوست مبتلا می‌شود فشار هنگام عمل دفع می‌تواند باعث بازگشت بواسیر در فرد گردد.
رژیم غذایی کم فیبر
یکی دیگر از عوامل مؤثر بر بازگشت یا عود هموروئید رژیم غذایی کم فیبر است. رژیم غذایی کم فیبر باعث کاهش سطح حرکات روده می‌شود و این مسئله یبوست را به همراه دارد که در نتیجه آن فشار به ناحیه مقعد می‌تواند مشکل‌ساز شود.
عدم مصرف آب کافی
بیمارانی که به مقدار کافی آب نمی‌نوشند با مشکل سفتی مدفوع در روده‌ها و یبوست مواجه می‌شوند که اثرات منفی در پروسه بعد از جراحی دارد و می‌تواند در بازگشت هموروئید اثرگذار باشد.
حمل و جابه‌جایی اشیای سنگین
بسیاری از بیمارانی که پس از جراحی بواسیر اشیای سنگین را جابه‌جا می‌کنند بیشتر در معرض عود یا بازگشت بواسیر قرار میگیرند. فشار وارد شده در هنگام حمل وسایل می‌تواند به ناحیه مقعد فشار وارد کند و بازگشت دوباره بواسیر را در پی داشته باشد.
برقراری رابطه مقعدی
یکی دیگر از علل مؤثر در بازگشت هموروئید پس از جراحی ایجاد رابطه مقعدی است. فشار وارد شده به ناحیه مقعد می‌تواند باعث بازگشت بواسیر شود.
دیگر عوامل زمینه‌ساز بازگشت بواسیر
- بارداری
- زایمان طبیعی
- عدم رعایت بهداشت
- استفاده از دستمال‌های زبر و غیر نخی برای تمیز کردن ناحیه مقعد
به نقل از سایت vinmec.com:
Most of the cases of recurrence after hemorrhoid treatment are caused by not completely eliminating the cause of hemorrhoids such as: drinking alcohol, pregnancy, chronic colitis,...
Treatment methods all help relieve symptoms of hemorrhoids but the recurrence rate is also common, some people relapse after 1 year, some people relapse after 10 years, depending a lot on the patient's relapse preventionبسیاری از موارد عود بواسیر بعد از درمان به این دلیل است که علت اصلی بواسیر به طور کامل برطرف نشده است. مواردی مثل مصرف الکل، بارداری و کولیت مزمن از جمله این دلایل هستند.
روش‌های درمانی همه به تسکین علائم بواسیر کمک می‌کنند، اما احتمال عود همواره وجود دارد. برخی افراد بعد از یک سال و برخی دیگر بعد از ده سال دچار عود می‌شوند. این موضوع به شدت به مراقبت‌های فردی بیمار برای جلوگیری از عود بستگی دارد.
روش‌های جلوگیری از بازگشت یا عود هموروئید
برای اینکه احتمال عود مجدد بواسیر پس از جراحی را کاهش دهید باید موارد زیر را حتماً در نظر داشته باشید و رعایت کنید:
- آبرسانی به بدن پس از جراحی بواسیر بسیار اهمیت دارد و باید با نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در طول روز از مشکلاتی نظیر یبوست جلوگیری کنید.
- از آنجایی که یک رژیم پر فیبر می‌تواند در جلوگیری از یبوست و فشار به مقعد جلوگیری کند بسیار مهم است که با مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها در طول روز از یبوست جلوگیری نمایید.
- داشتن تحرک روزانه برای افزایش حرکات روده و جلوگیری از یبوست بسیار اهمیت دارد و باید حتماً داشتن حداقل نیم ساعت فعالیت روزانه را در برنامه خود در نظر بگیرید.
- از بلند کردن اجسام سنگین یا ورزش‌هایی که به ناحیه مقعد فشار وارد می‌کنند خودداری نمایید.
- از کمپرس آب گرم و یا حمام سیتز برای تسکین ناراحتی‌ها و درد ناحیه مقعد استفاده نمایید.
- از توالت‌فرنگی به جای توالت ایرانی استفاده کنید تا فشار به ناحیه مقعد کمتر شود.
- پس از جراحی بواسیر از دستمال‌های مرطوب و عطری برای تمیز کردن ناحیه مقعد استفاده نکنید.
- پس از جراحی هموروئید ناحیه مقعد را به خوبی خشک کنید.
- در هنگام اجابت مزاج از زور زدن بیش از حد خودداری کنید تا فشار به ناحیه مقعد کمتر شود.
کدام روش درمان هموروئید احتمال بازگشت آن را به حداقل می‌رساند؟
از آنجایی که بسیاری از بیماران نگران بازگشت بیماری بواسیر خود هستند ترجیح می‌دهند روشی را برای درمان انتخاب کنند که احتمال بازگشت هموروئید در آن بسیار کم یا نادر است. یکی از روش‌های درمان بواسیر که احتمال بازگشت هموروئید در آن بسیار کم است روش لیزردرمانی نام دارد.
لیزر درمانی بواسیر
درمان بواسیر با لیزر یک روش کم تهاجمی به شمار می‌رود که این بیماری را می‌تواند در زمانی کمتر از ۳۰ دقیقه و بدون نیاز به بیهوشی و بستری شبانه درمان کند. این روش درمانی همچنین بدون درد و خونریزی است و از آنجایی که ناحیه جراحی شده در حین لیزر ترمیم می‌شود درد و خونریزی به همراه ندارد و بیمار می‌تواند پس از جراحی فعالیت‌های روزمره خود را از سر گیرد. احتمال بازگشت بواسیر در لیزردرمانی بسیار پایین‌تر از جراحی است؛ زیرا پس از جراحی بیمار نیاز به پانسمان کردن دارد که احتمال عفونت را بالا می‌برد و از طرفی فرد باید در دوره نقاهت مراقبت‌های بسیاری را انجام دهد تا بیماری دوباره عود نکند. همه این موارد باعث می‌شوند که بیمار بیشتر در معرض عود مجدد بواسیر قرار گیرد.
عمل جراحی بواسیر
جراحی بواسیر نیز یکی از روش‌هایی است که احتمالا هنوز نیز برای برداشتن بواسیر صورت می‌گیرد. قطعا مهارت و تخصص پزشک در انجام این عمل و بازنگشتن بواسیر تاثیر دارد اما مهم‌ترین نکته انجام مراقبت‌های بعد از عمل جراحی بواسیر است که می‌تواند درصد عود مجدد این بیماری را کاهش دهد.
کلام پایانی
عود یا بازگشت بواسیر بعد از عمل یکی از مشکلاتی است که برخی از بیماران ممکن است با آن مواجه شوند. این مشکل می‌تواند برای بسیاری از بیماران ناخوشایند باشد؛ زیرا بیمار ناچار است پروسه درمان را از نو تکرار کند و این مسئله علاوه بر هزینه، مشکلات دیگری نیز برای فرد دارد. با توجه به این موارد به بیماران پیشنهاد می‌شود از روش‌های جایگزین همچون لیزردرمانی بواسیر برای مداوا استفاده کنند تا این بیماری با کمترین احتمال بازگشت برای همیشه مداوا شود.
منابع:
