یکی از مواردی که در شناخت بیماری‌های مقعدی بسیار اهمیت دارد شناخت تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی است. این دو بیماری هر دو در ناحیه مقعد ایجاد می‌شوند و با اینکه برخی از علامت‌های آنها به یکدیگر شباهت دارد؛ اما با یکدیگر متفاوت هستند. بسیاری از افراد به دلیل تشابه برخی از علائم این دو بیماری دچار نگرانی‌هایی می‌شوند و به همین دلیل شناخت تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی اهمیت دارد. در این مقاله به تفاوت بواسیر یا سرطان مقعدی به شکل کامل خواهیم پرداخت.
بیماری بواسیر چیست؟
بیماری بواسیر یا هموروئید چیست؟ این بیماری به یکی از بیماری‌های بسیار شایع ناحیه مقعدی گفته می‌شود که بر اثر آن رگ‌های ناحیه مقعد یا پایین رکتوم (راست‌روده) دچار تورم و التهاب می‌شوند. این بیماری به طور معمول از هر چهار فرد بزرگسال، سه نفر را درگیر می‌کند و دلایل مختلفی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. بیماری بواسیر به دو نوع مختلف تقسیم می‌شود:
بواسیر داخلی
اگر برای شما نیز سوال است که بواسیر داخلی چیست؟ باید گفت این نوع بواسیر در کانال داخلی مقعد و در ناحیه انتهایی رکتوم رخ می‌دهد. بر اثر این بواسیر مویرگ‌ها و رگ‌های داخلی مقعد دچار کشیدگی و پارگی می‌شوند. این بواسیر بر اساس شدت التهاب‌ها و ازهم‌گسیختگی بافت‌ها و رگ‌های اطراف مقعد چهار درجه دارد.
هموروئید خارجی
بواسیر خارجی نیز بیماری است که در آن رگ‌های ناحیه خارجی مقعد دچار التهاب و پارگی می‌شوند و بیرون‌زدگی‌هایی در اطراف مقعد دیده می‌شود.
سرطان مقعد چیست؟
حال با سوال دیگری روبرو هستیم: سرطان مقعد چیست؟ این بیماری یکی دیگر از بیماری‌های نشیمنگاهی است که به‌ندرت افراد به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری بر اثر رشد غیرعادی سلول‌های اطراف مقعد یا کانال آن رخ می‌دهد. سرطان مقعدی به طور معمول بدون نشانه و به‌اصطلاح خاموش است و زمانی که توده آن رشد می‌کند بیمار متوجه آن می‌گردد. سرطان مقعد به طور معمول از نوع سرطان فلسی است؛ اما سرطان‌های دیگری همچون «تومور استرومال» دستگاه گوارش (GIST) و «ملانوم» نیز می‌توانند در ناحیه مقعد به وجود آیند.
سرطان مقعد و هموروئید چه تفاوتی دارند؟
شناخت تفاوت سرطان مقعد و هموروئید بسیار اهمیت دارد. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تفاوت در نحوه به وجود آمدن این بیماری‌ها
یکی از تفاوت‌های مهم سرطان مقعد و هموروئید علت ایجاد این بیماری‌ها است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم هموروئید به دلیل التهاب وریدهای بزرگ و کوچک در ناحیه مقعد به وجود می‌آید؛ در صورتی که سرطان مقعد بر اثر رشد غیرعادی سلول‌ها در ناحیه مقعد ایجاد می‌شود.
علت به وجود آمدن سرطان مقعدی و بواسیر
از دیگر موارد مهمی که باعث تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی می‌شود علت به وجود آمدن این بیماری‌ها است. بواسیر معمولاً به دلیل فشار زیاد بر روی وریدهای مقعدی ایجاد می‌شود که این مسئله می‌تواند ناشی از یبوست، بارداری، زایمان طبیعی، استفاده از توالت ایرانی و... باشد. علت سرطان مقعد چندان مشخص نیست؛ هر چند عوامل ژنتیکی، بالا رفتن سن و تغذیه نامناسب را در ابتلا به آن مؤثر می‌دانند.
تفاوت در علائم بواسیر و سرطان مقعدی
یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های بواسیر و سرطان مقعدی در علائم و نشانه‌های این دو بیماری است. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
علائم بواسیر
درد یکی از علائم متداول بیماری بواسیر است که به شکل معمول ملایم است و در هنگام فعالیت‌های همچون اجابت مزاج یا نشستن‌های طولانی تشدید می‌شود. خونریزی از دیگر علائم بواسیر است که در هنگام اجابت مزاج به طور معمول رخ می‌دهد. احساس برآمدگی یا توده‌های نرم در داخل یا بیرون مقعد از دیگر علائم بواسیر است و در کنار این موارد بیمار می‌تواند احساس خارش و سوزش را در ناحیه مقعد تجربه کند.
علائم سرطان مقعد
علائم سرطان مقعد در بسیاری موارد با علائم بواسیر یکسان است و همین مسئله باعث می‌شود بیماران با دیدن علائمی همچون خونریزی از رکتوم، خارش داخل یا اطراف راست‌روده، درد، احساس پری در ناحیه مقعد و باریک شدن مدفوع نگران ابتلا به این بیماری باشند. جدای از علائم نام برده که با علائم بواسیر مشابهت دارند از دیگر علائم سرطان مقعد مواردی همچون کاهش وزن بی‌دلیل، انسداد روده، خستگی قابل توجه و بی‌اختیاری مدفوع هستند که این علائم در هنگام ابتلا به بواسیر دیده نمی‌شوند.
تفاوت در روش‌های درمانی
از دیگر تفاوت سرطان مقعد و بواسیر، تفاوت در نحوه درمان این بیماری‌ها است. مداوای بیماری بواسیر در مراحل ابتدایی ابتلا به این بیماری با استفاده از روش‌های خانگی و مصرف برخی داروها و پمادها امکان‌پذیر است. اگر بیماری بواسیر پیشرفت کرده باشد و با این روش‌ها بهبود نیابد پزشکان با استفاده از روش‌هایی همچون جراحی یا لیزردرمانی بواسیر برای مداوای این بیماری اقدام می‌کنند. درمان سرطان مقعد کاملاً متفاوت است و برای درمان از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و جراحی برای از بین بردن توده سرطانی و سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
چه زمانی برای تشخیص علائم باید به پزشک مراجعه کرد؟
بسیار مهم است که افراد با مشاهده علائم غیرطبیعی در ناحیه مقعد هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص ناحیه مقعد و روده بزرگ مراجعه کنند. از آنجایی که برخی از علائم بواسیر و سرطان مقعدی به یکدیگر شباهت دارند هیچ‌گونه خوددرمانی به افراد پیشنهاد نمی‌شود. ممکن است علائم فرد ناشی از یک بواسیر ساده باشد؛ اما اگر همین علائم بر اثر سرطان مقعد ایجاد شده باشد خوددرمانی و به تأخیر انداختن روند درمان می‌تواند باعث پیشرفت بیماری سرطان و پیچیده‌تر شدن روند درمان گردد. این موارد لزوم مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری را نشان می‌دهند و به همین دلیل بیماران باید به این علائم توجه داشته باشند.
نحوه تشخیص بواسیر از سرطان مقعد
به طور معمول پزشک می‌تواند با یک معاینه ساده مقعدی این دو بیماری را از یکدیگر تشخیص دهد. با این وجود در صورت وجود احتمال سرطان مقعد، برای اطمینان بیشتر پزشک از نمونه‌برداری برای تشخیص دقیق استفاده می‌کند. همچنین آزمایش خون و روش‌هایی همچون کولونوسکوپی برای تشخیص قطعی سرطان مقعد لازم هستند.
کلام پایانی
بیماری بواسیر و سرطان مقعد دو بیماری ناحیه نشیمنگاهی به شمار می‌روند که با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند. علت به وجود آمدن و نحوه آسیب رساندن این بیماری‌ها به بدن کاملاً با یکدیگر تفاوت دارد. این دو بیماری در برخی علایم با یکدیگر تشابهاتی دارند و همین مسئله باعث می‌شود گاهی افراد این دو بیماری را یکی تصور کنند. برای تشخیص این دو بیماری از یکدیگر مراجعه به پزشک بسیار اهمیت دارد؛ زیرا تنها پزشک است که می‌تواند با معاینه فیزیکی احتمال وجود هر یک از این بیماری‌ها را تأیید کند.
منابع:
