پماد لیدوکائین موضعی یکی از داروهایی است که برای تسکین درد و خارش هموروئید در روند درمان بواسیر به کار می‌رود. بیماری بواسیر یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناحیه نشیمنگاهی است که افراد بسیاری را در طول زندگی دچار خود می‌کند. بر اثر این بیماری رگ‌های خونی پایین‌ترین قسمت روده و مقعد دچار تورم می‌شوند. این وضعیت مشکلاتی نظیر خارش یا سوزش، احساس درد، ایجاد توده یا تورم، و خونریزی بدون درد را در ناحیه مقعد به همراه دارد. پماد لیدوکائین با ایجاد بی‌حسی خفیف موضعی، می‌تواند نقش مهمی در تسکین ناراحتی‌های مقعدی ناشی از هموروئید داشته باشد.
در مقاله امروز به پماد لیدوکائین موضعی برای درمان بواسیر، بیشتر خواهیم پرداخت و شما را با تأثیرات و همچنین اثرات جانبی و منع مصرف آن آشنا خواهیم کرد.
بیماری بواسیر چه مشکلاتی در بدن ایجاد می‌کند؟
بیماری هموروئید یا بواسیر به تورم عروق در ناحیه مقعد گفته می‌شود. بواسیر دو نوع داخلی و خارجی دارد و نوع داخلی آن به چهار درجه تقسیم می‌گردد. عواملی همچون اضافه‌وزن، ایجاد فشار هنگام دفع، یبوست، بارداری و... از جمله دلایل بروز این بیماری هستند. روش‌های درمان بواسیر با توجه به شدت آن متفاوت‌اند و این مسئله باید توسط پزشک تشخیص داده شود. بواسیر در مراحل ابتدایی با درمان‌های خانگی و استفاده از داروها و پمادها قابل درمان است؛ اما در صورت حاد شدن بیماری، نیاز به جراحی یا لیزر بواسیر است. استفاده از پماد لیدوکائین موضعی برای درمان بواسیر یکی از راه‌هایی است که به تسکین درد و ناراحتی بواسیر در بیماران کمک می‌کند.
پماد لیدوکائین موضعی برای درمان بواسیر
لیدوکائین ماده‌ای بی‌حس‌کننده است که با بی حس‌کردن ناحیه می‌تواند درد را از بین ببرد. لیدوکائین با خاصیت بی‌حس‌کننده خود نقش مهمی در روند درمان بیماری بواسیر دارد. این پماد در کانال‌های سدیمی درون غشای سلول‌های عصبی، ایجاد انسداد می‌کند و مانع از انتقال پیام‌های عصبی می‌شود. به همین دلیل درد پیش از رسیدن به دستگاه عصبی مرکزی از بین می‌رود. لیدوکائین با توجه به این خاصیت خود برای درمان بواسیر، کاهش درد سوختگی‌ها، گزش‌ها، بریدگی‌ها و حتی درمان بیماری‌های پوستی به کار می‌رود.
اثربخشی پماد لیدوکائین پس از 2 تا ۴ دقیقه آغاز می‌شود و باعث سِر یا بی‌حس شدن ناحیه می‌گردد. استفاده از این دارو موقتی است و نباید به شکل طولانی از آن استفاده شود.
طبق نظر دکتر هموروئید، پس از مصرف لیدوکائین در ناحیه مقعد به دلیل بی‌حس شدن ناحیه، فرد در هنگام نشستن یا فعالیت‌های دیگر، درد بسیار سخت بواسیر را احساس نخواهد کرد. همچنین به دلیل اینکه پماد لیدوکائین اثرات ضدالتهابی دارد می‌تواند در کاهش التهاب این ناحیه نیز بسیار مؤثر باشد. باید در نظر داشت پماد لیدوکائین موضعی بیماری هموروئید را درمان نمی‌کند؛ بلکه تنها می‌تواند علائمی نظیر خارش، سوزش و درد را در این ناحیه کاهش و تسکین دهد.
انواع اشکال دیگر لیدوکائین
علاوه بر پماد لیدوکائین انواع مختلف دیگری از این محصول در بازار به شکل‌های زیر موجود است:
- اسپری گلو
- شیاف
- ژل‌های دهانی
موارد منع مصرف پماد لیدوکائین موضعی
به‌صورت کلی باید در نظر داشت که مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند خطرات و عوارض زیادی برای مصرف‌کننده داشته باشد؛ به همین دلیل پماد لیدوکائین موضعی را باید حتماً تحت‌نظر پزشک و با توجه به دوز تجویزی مصرف نمایید. برخی از افراد از مصرف این دارو به‌صورت کلی منع هستند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- افراد مبتلا به مشکلات کبدی
- افراد دارای واکنش آلرژیک به مصرف لیدوکائین یا داروهای مشابه
- افرادی مصرف‌کننده داروهای تنظیم ریتم قلب
- بانوان باردار یا شیرده مگر با نظر پزشک
طریقه مصرف لیدوکائین موضعی برای درمان هموروئید
نحوه مصرف این دارو باید با توجه به دستور پزشک انجام شود؛ زیرا همان‌طور که گفته شد مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. برای استفاده از پماد لیدوکائین موضعی ابتدا دست‌ها و سپس موضع را با آب و صابون بدون عطر بشویید و با دستمال و یا حوله نرم خشک کنید. مقداری از لیدوکائین را طبق نظر پزشک بر روی ناحیه مقعد به‌خوبی بمالید تا جذب شود. پس از این کار ناحیه را باندپیچی نکنید؛ زیرا با این کار جذب دارو را افزایش خواهید داد.
عوارض جانبی لیدوکائین موضعی برای درمان بواسیر
همه داروها ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند هرچند بسیاری از افراد دچار این عوارض نمی‌شوند و یا در صورت ابتلا پس از چند روز عوارض از بین می‌روند. اگر پس از مصرف لیدوکائین موضعی دچار واکنش آلرژیک شدید سریع مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک مراجعه نمایید. برخی از عوارض این دارو و علائم واکنش آلرژیک به شرح زیر هستند:
- اختلال در تنفس
- کهیر و راش پوستی
- تورم لب‌ها، زبان، گلو و صورت
- خارش یا سوزش شدید مقعد
- تب
- سرگیجه ناگهانی و خواب‌آلودگی پس از مصرف دارو
- سردرگمی و تاری دید
عوارض جانبی شایع این دارو عبارت‌اند از:
- تحریک خفیف ناحیه
- احساس سِرشدن و بی‌حسی در ناحیه
نکات بسیار مهم پیش از مصرف پماد لیدوکائین موضعی
پیش از مصرف این دارو بهتر است نکات زیر را همواره به یاد داشته باشید:
در صورت استفاده نامناسب و بیش از حد پماد لیدوکائین موضعی، ممکن است در خطر مرگ قرار بگیرید.
- از برخورد و تماس این دارو با دیگر نقاط بدن همچون دهان، واژن، چشم، بینی و... خودداری نمایید. در صورت تماس هرچه سریع‌تر ناحیه موردنظر را با آب بشویید.
- پماد لیدوکائین را باید به دور از رطوبت و گرما و در دمای اتاق نگهداری کنید.
- از پماد لیدوکائین در نقاطی از بدن که دچار مشکلاتی نظیر سوختگی یا ساییدگی هستند استفاده نکنید.
- درصورتی‌که مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید نیازی به دوبرابر کردن دوز مصرفی در نوبت بعدی نیست.
- هرگز پس از استفاده پماد بر روی پوست، با لباس و یا بانداژ ناحیه را نپوشانید؛ زیرا این کار جذب دارو را افزایش می‌دهد.
- در صورت مصرف بیش از حد دارو مشکلاتی نظیر تشنج، تنگی نفس، ضربان قلب نامنظم، کم‌کاری یا نارسایی تنفسی ممکن است به وجود آید.
کلام پایانی
از پماد لیدوکائین موضعی برای درمان بواسیر استفاده می‌شود، هرچند باید در نظر داشت این پماد بیماری بواسیر را درمان نمی‌کند؛ بلکه فقط در کاهش و تسکین علائم هموروئید مؤثر است. استفاده از پماد لیدوکائین موضعی باعث می‌شود تا علائمی همچون خارش، سوزش، و درد ناحیه مقعد تسکین یابد؛ اما باید در نظر داشت این مسئله موقتی است.
این دارو باید حتماً طبق تجویز پزشک استفاده شود؛ زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند خطراتی همچون خطر مرگ را در پی داشته باشد. بسیاری از افراد همچون افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی، و افرادی که از داروهای تنظیم‌کننده ریتم قلب استفاده می‌کنند از مصرف لیدوکائین موضعی منع هستند و مادران باردار و شیرده پیش از مصرف حتماً باید با پزشک مشورت کنند.
این دارو اگرچه می‌تواند در تسکین علائم مؤثر باشد؛ اما باید برای درمان بیماری بواسیر حتماً با پزشک مشورت شود. در بسیاری مواقع بیماری هموروئید یا بواسیر تنها با استفاده از جراحی یا لیزر قابل‌درمان است.
منابع :
