علت زخم مقعدی چیست و راه‌های پیشگیری و درمان زخم شدن مقعد چگونه است؟ از جمله سؤالاتی هستند که افراد مبتلا به این عارضه ممکن است داشته باشند. زخم مقعدی یک بیماری شایع نشیمنگاهی محسوب می‌شود که بسیاری از افراد در طول عمر خود ممکن است آن را تجربه کنند. علت زخم مقعدی به موارد متعددی همچون یبوست، بواسیر، شقاق و... باز می‌گردد و درمان‌های مختلفی برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود. در مقاله امروز به اینکه علت زخم مقعدی چیست؛ پیشگیری و درمان زخم شدن مقعد، بیشتر خواهیم پرداخت تا در صورت ابتلا به آن هرچه سریع‌تر برای درمان اقدام نمایید.
زخم مقعدی چیست؟
زخم مقعدی به یک پارگی یا خراش در داخل یا اطراف مقعد گفته می‌شود که به دلایل مختلفی ممکن است به وجود آید. شدت علائم زخم مقعدی با توجه به ناحیه‌ای که دچار زخم شده متفاوت است. ابتلا به این بیماری چندان جای نگرانی ندارد؛ زیرا این عارضه قابل‌درمان است.
علائم زخم مقعدی
اگر زخم مقعدی در بخش انتهایی و خارجی رکتوم به وجود بیاید به‌راحتی قابل دیدن است؛ اما اگر خراش و پارگی در داخل رکتوم ایجاد شود بیمار نمی‌تواند آن را ببیند و پزشک باید برای تشخیص آن به معاینه داخل مقعد بپردازد.
از جمله علائم شایعی که زخم مقعد دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی مقعدی در هنگام دفع
- احساس درد مقعد و سوزش بسیار زیاد در هنگام اجابت مزاج
علت زخم مقعدی
اینکه افراد بدانند علت زخم مقعدی چیست می‌تواند در پیشگیری از زخم مقعدی بسیار اهمیت داشته باشد. در ادامه به علل ایجاد زخم مقعدی اشاره خواهیم کرد:
یبوست
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلایل ابتلا به زخم مقعدی یبوست است. زمانی که فرد به یبوست مبتلا است مدفوع او خشک می‌شود و هنگامی که فرد با اعمال فشار قصد اجابت مزاج دارد این مدفوع می‌تواند ناحیه مقعد را زخم کند.
رابطه مقعدی
علت زخم مقعدی می‌تواند رابطه جنسی مقعدی باشد. در این رابطه از مقعد به‌جای عضو جنسی زنانه استفاده می‌شود که می‌تواند باعث زخم مقعدی در اثر این رابطه شود.
شقاق
بیماری شقاق یا فیشر نیز می‌تواند علت زخم مقعدی باشد. این بیماری باعث ایجاد یک شکاف یا پارگی در ناحیه رکتوم می‌گردد. شقاق به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود و چون ماهیت آن با ایجاد شکاف و پارگی در ناحیه مقعد همراه است گاهی به آن زخم مقعدی نیز می‌گویند.
بواسیر یا هموروئید
بیماری بواسیر یا هموروئید باعث التهاب و پارگی رگ‌های ناحیه مقعد می‌شود و علائمی همچون درد، سوزش و خون در مدفوع را به همراه دارد. التهاب و پارگی رگ‌ها شکلی شبیه زخم مقعد ایجاد می‌کنند و حتی ممکن است با این بیماری اشتباه گرفته شوند.
تنگی دریچه مقعد
تنگی دریچه مقعد علت دیگر زخم مقعد است. این عارضه می‌تواند به شکل وراثتی و یا اکتسابی باشد. در موارد اکتسابی پس از جراحی شقاق یا جراحی بواسیر این مشکل به وجود می‌آید. از دیگر دلایلی که باعث تنگی دریچه مقعد می‌شوند می‌توان به عفونت‌ها، اسهال مزمن و التهاب‌های طولانی‌مدت اشاره کرد. تنگی مقعد باعث می‌شود که هنگام اجابت مزاج به این ناحیه فشار بسیاری وارد شود و در نتیجه آن زخم مقعدی رخ دهد.
راه‌های پیشگیری از زخم مقعدی
برای پیشگیری از زخم مقعدی بهتر است نکات زیر را حتماً در نظر داشته باشید:
- اگر به یبوست مبتلا هستید برای درمان این بیماری حتماً اقدام کنید. مصرف غذاهای پر فیبر و آب کافی نقش مهمی در درمان یبوست دارد.
- در صورت ابتلا به بیماری شقاق حتماً برای درمان به پزشک مراجعه کنید. این بیماری در مرحله حاد با درمان‌های خانگی و دارویی قابل‌بهبود است و در صورت نیاز ممکن است از جراحی یا لیزردرمانی شقاق استفاده شود.
- برای درمان بواسیر یا هموروئید حتماً اقدام کنید. درصورتی‌که بیماری شما با درمان‌های دارویی و خانگی بهبود نیابد ممکن است پزشک روش جراحی بواسیر یا لیزر هموروئید را به شما پیشنهاد می‌کند.
- سعی کنید از رابطه مقعدی پرهیز کنید و در صورت انجام آن از کاندوم و ژل‌های روان‌کننده استفاده نمایید.
- اگر به تنگی دریچه مقعد مبتلا هستید حتماً با پزشک در میان بگذارید. این عارضه فقط با جراحی قابل‌درمان است.
درمان زخم شدن مقعد
درمان زخم مقعدی به عامل ایجادکننده آن باز می‌گردد. ابتدا پزشک باید تشخیص دهد که زخم مقعد شما به چه علت است و با توجه به علت آن برای درمان اقدام کند. به‌صورت کلی از روش‌های زیر برای درمان زخم مقعد استفاده می‌شود:
لیزر زخم مقعدی
یکی از بهترین روش‌ها برای درمان زخم مقعد لیزر است که این عارضه را کاملاً ریشه‌کن می‌کند. این روش مزایایی دارد که به شرح زیر هستند:
- بدون نیاز به بیهوشی و بستری در بیمارستان است.
- باعث ایجاد درد و خونریزی در ناحیه نمی‌شود.
- جای زخم پس از لیزر باقی نمی‌ماند.
- بیمار پس از انجام لیزر مرخص می‌شود.
- احتمال بازگشت بیماری پس از لیزردرمانی وجود ندارد.
جراحی برای درمان زخم مقعدی
جراحی از دیگر روش‌های درمان زخم مقعد است. جراحی در بیمارستان و تحت بیهوشی انجام می‌شود؛ اما معایبی دارد که پزشکان کمتر از این روش استفاده می‌کنند.
معایب جراحی زخم مقعدی به شرح زیر است:
- وجود درد و خونریزی و مشکلات دیگر پس از جراحی
- نیاز به تعویض پانسمان زخم و توجه به مراقبت‌های پس از جراحی
- وجود دوران نقاهت حدوداً دو هفته‌ای پس از جراحی
- احتمال بازگشت زخم مقعدی پس از جراحی
استفاده از دارو برای درمان زخم مقعدی
استفاده از دارو تنها در شرایط خاص و با تجویز پزشک ممکن است. بیماران نمی‌توانند به شکل سرخود از داروها استفاده کنند؛ زیرا در بسیاری مواقع دارو نمی‌تواند زخم مقعدی را درمان کند. از جمله داروهایی که پزشک ممکن است برای افراد تجویز کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پماد تتراسایکلین
- پماد نیتروگلیسیرین
- پماد زینک اکساید
- پماد لیدوکائین
- پماد آنتی فیشر
روش‌های خانگی درمان زخم مقعدی
اگر خراشیدگی زخم مقعدی بسیار سطحی باشد ممکن است با برخی درمان‌های خانگی بیماری بهبود یابد. از جمله روش‌هایی که ممکن است مفید باشند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد تغییر در تغذیه و مصرف بیشتر فیبر و مایعات
- تنظیم‌کردن عادات اجابت مزاج
- داشتن تحرک بیشتر در طول روز
- استفاده از داروهای موضعی تجویز شده پزشک
کلام پایانی
جواب سؤال علت زخم مقعدی چیست؟ و پیشگیری و درمان زخم شدن مقعد چگونه است؟ شاید برای بسیاری از افراد که متوجه زخمی در ناحیه مقعد شده‌اند بسیار مهم باشد. زخم مقعد به یک شکاف یا پارگی در ناحیه مقعد گفته می‌شود که به دلایل مختلفی از جمله یبوست، شقاق، بواسیر و... می‌تواند به وجود بیاید. پیشگیری از زخم مقعدی بسیار اهمیت دارد و افراد می‌توانند با توجه به علل زخم مقعدی این مسئله را کنترل کنند. درمان زخم شدن مقعد با استفاده از روش‌هایی همچون لیزر، جراحی و استفاده از داروها امکان‌پذیر است که با توجه به وضعیت زخم مقعد توسط پزشک تجویز می‌شود.
منابع :
