یکی از شرایطی که ممکن است بیماران آبسه مقعدی با آن مواجه شوند ترکیدن آبسه مقعدی است. بیماری آبسه مقعدی به تورم قرمز رنگ در ناحیه نشیمنگاه گفته می‌شود که می‌تواند با درد بسیاری همراه باشد.
داخل آبسه چرک و عفونت جمع می‌شود و همین مسئله باعث می‌گردد برخی مواقع آبسه مقعدی بترکد تا این چرک و عفونت خارج شود. برای بسیاری از بیماران ممکن است سؤال باشد که اگر آبسه مقعدی ترکید چه باید کرد. در این مقاله به شکل کامل به جواب این سؤال خواهیم پرداخت تا افراد بتوانند با انجام اقدامات مناسب این وضعیت را کنترل کنند.
آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی یا آبسه آنورکتال به یک تورم دردناک شبیه جوش در اطراف مقعد یا درست در سوراخ مقعد گفته می‌شود. این بیماری به طور معمول بر اثر بسته شدن دهانه غدد نزدیک مقعد و عفونت آنها به وجود می‌آید. شایع‌ترین نوع آبسه، آبسه پری آنال است که در نزدیکی مقعد دیده می‌شود و به طور معمول قرمز رنگ و در هنگام لمس گرم است.
آبسه ممکن است در بافت‌های عمیق‌تر مقعد نیز به وجود بیاید؛ هرچند این نوع آبسه‌ها کمتر شایع هستند. این بیماری نیازمند درمان است؛ زیرا عدم توجه به آن و عدم درمانش می‌تواند باعث بیماری‌های جدی‌تری همچون فیستول مقعدی در بدن فرد شود.
خطرات ترکیدن آبسه مقعدی
زمانی که آبسه مقعدی به شکل خودبه‌خود ترکیده می‌شود چرک داخل آن تخلیه می‌گردد. باید دانست که این تخلیه چرک به معنی بهبودی این بیماری نیست و ترکیدن آبسه می‌تواند خطرات زیر را در پی داشته باشد:
خطر عفونت مجدد
زمانی که آبسه می‌ترکد مقداری از چرک و عفونت در ناحیه باقی می‌ماند و اگر ناحیه به شکل درستی تمیز نشود این باکتری‌های باقیمانده می‌توانند باعث عفونت مجدد شوند و یک آبسه جدید در محل به وجود آید. به طور معمول عفونت جدید شدیدتر و عمیق‌تر از قبل است.
گسترش عفونت
در صورتی که آبسه مقعدی بترکد و به درستی درمان نشود این عفونت می‌تواند به بافت‌های اطراف و حتی سیستم خونی وارد شود و عامل عفونت سیستمیک یا سپسیس باشد. از جمله علائم این وضعیت تب بالا، لرز، ضعف شدید، تنفس سریع و تپش قلب هستند.
تشکیل فیستول مقعدی
یکی دیگر از عوارض ترکیدن آبسه تشکیل فیستول مقعدی است. بسیاری مواقع با ترکیدن آبسه، عفونت به شکل کامل از بین نمی‌رود و این عفونت می‌تواند باعث ایجاد فیستول یا ارتباط غیرطبیعی بین انتهای روده بزرگ و پوست اطراف دهانه مقعد شود.
عدم تخلیه کامل چرک
اگر آبسه به شکل خودبه‌خود بترکد ممکن است چرک به شکل کامل تخلیه نگردد و مقداری از آن در بافت‌های عمقی‌تر باقی بماند و منجر به تداوم عفونت و التهاب شود.
ایجاد زخم و التهاب مزمن
ترکیدن آبسه می‌تواند باعث ایجاد زخم باز در ناحیه مقعد شود و اگر این زخم به درستی بهبود پیدا نکند می‌تواند باعث التهاب مزمن و زخم‌های طولانی‌مدتی شود که برای فرد بسیار آزاردهنده هستند.
ایجاد حفره‌های چرکی بیشتر
برخی مواقع ترکیدن آبسه باعث می‌شود که آبسه‌های دیگری در نواحی مجاور به وجود آیند. علت این مسئله در این است که باقیمانده آبسه ترکیده می‌تواند به بافت‌های مجاور نشت کرده و باعث به وجود آمدن آبسه‌های جدید شود.
اقدامات لازم در هنگام ترکیدن آبسه مقعدی
زمانی که آبسه مقعدی به شکل خودبه‌خود می‌ترکد باید افراد به انجام موارد زیر دقت داشته باشد تا به این ترتیب وضعیت به وجود آمده را کنترل کنند:
تمیز نگه داشتن محل
پس از ترکیدن آبسه بیماران باید محل آبسه را با آب گرم و صابون ملایم شستشو دهند. این شستشو نباید بیش از حد باشد تا باعث تحریک این ناحیه شود.
نشستن در حمام سیتز
به بیماران توصیه می‌شود هنگامی که آبسه آنها می‌ترکد از حمام سیتز استفاده کنند. در واقع چند بار در روز در یک وان آب گرم یا لگن کوچک حاوی آب گرم به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بنشینند تا درد ناشی از ترکیدن آبسه کاهش یابد.
استفاده از گاز استریل یا پد تمیز
پس از شستشو و خشک کردن ناحیه بیماران باید با استفاده از یک پد تمیز یا گاز استریل ناحیه را بپوشانند. این کار نقش مهمی در جلوگیری از عفونت و آلودگی و تحریک بیشتر ناحیه دارد. این پانسمان باید به شکل مرتب تعویض شود تا ناحیه خشک و تمیز باقی بماند.
مصرف مسکن‌ها
برای کنترل درد ناشی از ترکیدن آبسه بیماران می‌توانند از مسکن‌های بدون نسخه همچون ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنند تا به کنترل درد و کاهش التهاب کمک شود.
مصرف آنتی‌بیوتیک
ازآنجایی‌که ممکن است پس از ترکیدن آبسه مقداری عفونت در ناحیه باقی بماند پزشکان برای جلوگیری از عفونت ثانویه آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند. بیماران نباید آنتی‌بیوتیک‌ها را خودسرانه مصرف کنند.
پیگیری پزشکی
همان‌طور که گفته شد ترکیدن آبسه به معنی خوب شدن این بیماری نیست و به همین دلیل باید بیماران پس از ترکیدن آبسه به پزشک مراجعه کنند تا با بررسی ناحیه اقدامات لازم را برای درمان قطعی این بیماری انجام دهد.
پرهیز از فعالیت‌های سنگین
بهتر است بیماران چند روز پس از ترکیدن آبسه از انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های شدید که می‌توانند به ناحیه مقعد فشار وارد کنند خودداری نمایند.
آیا آبسه مقعدی خطرناک است؟
بیماری آبسه مقعدی با اینکه یک بیماری کشنده نیست؛ اما عدم تشخیص و درمان آن می‌تواند مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کند و عوارض جدی‌تری داشته باشد. خطر آبسه مقعدی می‌تواند متوجه بیمار کند موارد زیر هستند:
گسترش عفونت
به دلیل اینکه آبسه مقعدی نوعی عفونت است عدم کنترل آن می‌تواند باعث گسترش عفونت به سایر بافت‌ها و اندام‌های اطراف مقعد شود. عفونت همچنین می‌تواند در موارد شدید منجر به مشکلات جدی‌تری همچون عفونت سیستمیک (سپسیس) گردد که حتی تهدیدکننده زندگی فرد است.
تشکیل فیستول مقعدی
یکی از عوارض شایع و نگران‌کننده آبسه مقعدی تشکیل فیستول مقعدی است. از آنجایی که بیماری فیستول مقعدی یک بیماری جدی‌تر و پیچیده‌تر به شمار می‌رود بهتر است از ابتلا به آن جلوگیری شود.
موارد گفته شده همگی از جمله عوارض و خطرات آبسه مقعدی هستند که شناخت آنها کمک می‌کند بیماران در اولین فرصت ممکن به پزشک متخصص کولورکتال مراجعه کنند و بیماری خود را به شکل قطعی درمان نمایند.
چه زمانی برای آبسه مقعدی به دکتر برویم؟
بسیار مهم است که بیماران در صورت مشاهده علائم آبسه هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند تا دچار عوارض این بیماری نشوند. از جمله علائم آبسه که با مشاهده آنها می‌توان به پزشک مراجعه کرد موارد زیر هستند:
- مشاهده قرمزی و التهاب یا ورم بافت‌های اطراف مقعد
- درد شدید در لبه مقعد
- خروج خون و چرک از ناحیه متورم اطراف مقعد
همچنین زمانی که آبسه مقعدی به شکل خودبه‌خود می‌ترکد بیماران باید حتماً به متخصص آبسه مقعدی مراجعه کنند تا با اقدامات لازم این بیماری را برای همیشه و به شکل قطعی درمان کند.
کلام پایانی
آبسه مقعدی یکی از بیماری‌های ناحیه نشیمنگاه است که باعث ایجاد تورم و التهاب در ناحیه مقعد می‌شود. این بیماری به درمان نیاز دارد؛ زیرا عدم درمان آن باعث ابتلا به بیماری‌های جدی‌تری همچون فیستول مقعدی می‌گردد. ترکیدن آبسه مقعدی به معنی درمان این بیماری نیست و باید بیماران برای درمان قطعی بیماری به پزشک متخصص مراجعه کنند تا این بیماری برای همیشه مداوا شود.
منابع:
