یکی از درمان‌های بیماری شقاق مقعدی تزریق بوتاکس است. درمان شقاق مقعدی با بوتاکس یکی از روش‌هایی اسشت که امروزه برای برخی از انواع شقاق توسط پزشکان تجویز می‌شود و می‌تواند به تسکین و مداوای این بیماری کمک کند. این روش درمان به عنوان یک روش کم تهاجمی می‌تواند برای برخی از انواع شقاق مفید و مؤثر باشد و این بیماری را با کمترین مشکل برطرف نماید. در این مقاله به شکل کامل به درمان شقاق مقعدی با بوتاکس می‌پردازیم.
منظور از بوتاکس شقاق چیست؟
بیماری شقاق مقعدی باعث ایجاد یک شکاف یا پارگی در پوست اطراف دهانه مقعد می‌شود. روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد که با توجه به نوع شقاق پزشک آنها را انتخاب می‌کند. بوتاکس شقاق یکی از روش‌هایی است که برخی مواقع پیش از انجام روش‌های تهاجمی‌تر دیگر همچون جراحی از طرف پزشکان پیشنهاد می‌شود. درمان شقاق با بوتاکس از طریق اثرات سم بوتولینوم صورت می‌گیرد که عضلات درگیر شقاق را فلج می‌کند و گرفتگی این عضلات را کاهش می‌دهد تا فرد دردی را احساس نکند.
زمانی که بوتاکس برای درمان شقاق به اسفنکتر مقعد تزریق می‌شود گرفتگی و اسپاسم عضله ۵ تا ۱۰ روز پس از تزریق از بین می‌رود. این مسئله باعث کاهش درد و بهبود خون‌رسانی به بافت آسیب‌دیده می‌گردد و به این ترتیب می‌تواند روند بهبود بیماری را سرعت بخشد. اثر بوتاکس حدوداً تا ۶ ماه باقی می‌ماند و ممکن است بیمار به تمدید آن نیاز داشته باشد.
به طور معمول در حدود نیمی از بیمارانی که تحت درمان شقاق با بوتاکس هستند به شکل کامل درد و سوزش ناشی شقاق از بین می‌رود و در ۵۰ درصد باقیمانده کاهش چشمگیر درد و سوزش دیده می‌شود. می‌توان گفت درمان شقاق با بوتاکس تا ۷۰ درصد موفقیت‌آمیز است. بیشترین اثربخشی بوتاکس در هفته چهارم پس از تزریق مشاهده می‌شود و در صورتی که پزشک تشخیص دهد ممکن است نیاز به تزریق دوباره بوتاکس باشد که درصد موفقیت تزریق مجدد بوتاکس برای درمان فیشر حدود ۵۰ درصد است.
آیا بوتاکس شقاق مقعدی خوب است؟
میزان درمان‌پذیری شقاق با بوتاکس به علت زمینه‌ای بروز این بیماری باز می‌گردد. در واقع اگر فرد بیماری زمینه‌ای یا مشکلی را که باعث ایجاد شقاق شده درمان نکند با از بین رفتن اثرات بوتاکس علائم بیماری مجدداً دیده می‌شود. از آنجایی که میزان اثربخشی این روش درمانی چیزی در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد است این روش را یک روش قطعی برای درمان بیماری فیشر نمی‌دانند و در مواردی خاص از آن استفاده می‌کنند.
به نقل از سایت ncbi.nlm.nih.gov:
Our data show that injection of botulinum toxin into the internal anal sphincter is a safe and effective alternative to surgery in patients with chronic anal fissure
مطالعات ما نشان می‌دهد که تزریق بوتاکس به عضله داخلی مقعد، یک روش درمانی ایمن و موثر برای درمان شقاق مقعدی مزمن است و می‌تواند جایگزین جراحی شود.
مزایای بوتاکس شقاق مقعدی
بسیار مهم است که بیماران با مزایای بوتاکس شقاق آشنا باشند تا بتوانند با آگاهی بیشتری این روش درمانی را برای درمان شقاق خود انتخاب کنند. از جمله مزایای درمان شقاق با بوتاکس موارد زیر هستند:
- درمان شقاق با بوتاکس یک روش سرپایی به شمار می‌رود و بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
- این روش بدون درد و خونریزی است و می‌تواند به راحتی درد بیمار را تسکین دهد.
- بوتاکس درمانی شقاق نیازی به طی کردن دوران نقاهت ندارد.
- این روش درمانی هیچگونه مشکلی برای اجابت مزاج بیمار ایجاد نمی‌کند.
- دستیابی به این روش درمانی در کمتر از ۲۴ ساعت امکان‌پذیر است.
معایب بوتاکس شقاق مقعدی
در کنار مزایایی که درمان شقاق مقعدی با بوتاکس دارد باید معایب این روش درمانی را نیز در نظر گرفت. از جمله معایب بوتاکس شقاق مقعدی موارد زیر هستند:
- درمان فیشر با بوتاکس یک روش موقتی است و پس از چند ماه اثر آن از بین می‌رود و نیاز به تزریق مجدد دارد.
- عوارض جانبی احتمالی همچون ضعف عضلات مقعد که می‌تواند باعث بی‌اختیاری موقتی شود از دیگر معایب درمان فیشر با بوتاکس است.
- احتمال عدم تأثیرگذاری از موارد دیگری است که باید به آن توجه کرد. بسیاری مواقع بوتاکس نمی‌تواند نتایج قطعی برای بیمار ایجاد کند و نیاز به روش مؤثرتری همچون جراحی است.
- بوتاکس یک درمان گران‌قیمت به شمار می‌رود و به دلیل موقتی بودن و تکرار درمان هزینه بسیاری را به فرد متحمل می‌کند.
- بوتاکس فقط علائم بیماری را کاهش می‌دهد؛ اما شقاق را درمان نمی‌کند و پس از بین رفتن تأثیر بوتاکس علائم آن دوباره باز می‌گردد.
بوتاکس مقعد چگونه تزریق می‌شود؟
برای بوتاکس شقاق از بوتاکس مورد استفاده برای سایر قسمت‌های بدن همچون صورت و پیشانی استفاده می‌کنند. میزان دوز بوتاکس با توجه به تشخیص پزشک انتخاب می‌شود؛ اما به طور معمول حدود ۵۰ واحد بوتاکس به شکل عضلانی به داخل عضله مقعد تزریق می‌گردد. این کار با بی‌حسی موضعی به طور معمول انجام می‌شود؛ اما امکان تزریق بوتاکس تحت بیهوشی و خواب مصنوعی نیز امکان‌پذیر است.
مراقبت‌های پس از تزریق بوتاکس مقعدی
بهتر است بیماران پس از انجام بوتاکس مقعدی نکات زیر را در نظر داشته باشند و رعایت کنند:
- مصرف غذاهای حاوی فیبر برای جلوگیری از یبوست
- منقبض و منبسط کردن عضلات ناحیه تا چند روز پس از تزریق بوتاکس
- مصرف ملین در صورت ابتلا به یبوست
- داشتن فعالیت‌های ورزشی سبک برای جلوگیری از یبوست و بهبود حرکات روده
- خودداری از مالش ناحیه تحت درمان
- نشستن در حمام سیتز
- خودداری از نشستن‌های طولانی مدت
- پرهیز از شستشوی محکم ناحیه مقعد
- خودداری از مصرف الکل تا 6 هفته پس از تزریق بوتاکس
بهترین روش‌های درمان شقاق چیست؟
حال که با مزایا و معایب بوتاکس شقاق آشنا شدید شاید برای بسیاری سؤال باشد که بهترین روش‌های درمان شقاق چیست؟ بهترین روش‌های درمان شقاق مقعدی با توجه به وضعیت شقاق تعیین می‌شود. بیماری شقاق دو نوع شقاق حاد و مزمن دارد که هر کدام درمان متفاوتی دارند:
شقاق حاد و درمان آن
شقاق حاد به مراحل ابتدایی این بیماری گفته می‌شود که برای اولین بار فرد را درگیر خود کرده و شکاف و پارگی شقاق عمق چندانی ندارد. بهترین درمان شقاق در این مرحله استفاده از روش‌های درمان خانگی و برخی از داروها است.
از جمله مراقبت‌های خانگی و دارویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر رژیم غذایی به یک رژیم سرشار از میوه و سبزی
- استفاده از روغن‌های گیاهی در محل آسیب‌دیده شقاق
- حمام سیتز یا نشستن در آب گرم
- داشتن تحرک و ورزش کردن
- استفاده از پمادهای مخصوص شقاق همچون نیتروگلیسیرین
شقاق مزمن
اگر شقاق حاد در طی ۶ تا ۸ هفته درمان نشود، شکاف بیماری عمیق‌تر شده و تبدیل به شقاق مزمن می‌شود که در نهایت نیاز به درمان‌های جدی‌تری دارد. روش جراحی و لیزردرمانی شقاق دو روش قطعی برای درمان این بیماری به شمار می‌روند.
روش جراحی شقاق
روش جراحی شقاق مقعدی به طور معمول به شکل‌های زیر انجام می‌شود:
- روش اسفنکتروتومی داخلی جانبی: در این روش عضله اسفنکتر برش یا کشش داده می‌شود و به این ترتیب اسپاسم عضله کاهش پیدا می‌کند. این روش نیاز به بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی دارد و دوران نقاهت آن حدود ۶ هفته به طول می‌انجامد تا عروق این ناحیه به شکل کامل بهبود یابد. این روش به دو شکل باز و بسته انجام می‌شود.
- فیشرکتومی: از دیگر روش‌های درمان شقاق فیشرکتومی به شمار می‌رود که برای انجام آن لبه‌های زخم را بریده و جدا می‌کنند و سپس با استفاده از ماده‌ای خاص دهانه‌های زخم را می‌بندند.
- فلپ پیشرفته: در این روش بافت سالم را از قسمت‌های دیگر بدن برمی‌دارند و از آن جهت ترمیم زخم شقاق و بهبود خون‌رسانی به ناحیه استفاده می‌کنند.
لیزردرمانی شقاق
یکی از روش‌های مؤثر برای درمان شقاق که یک روش کم تهاجمی به شمار می‌رود، لیزردرمانی شقاق است. این روش نیازی به بیهوشی و بستری شدن در بیمارستان ندارد و بدون درد و خونریزی می‌تواند بیماری شقاق را درمان کند. این روش با استفاده از دستگاه‌های لیزر CO2 انجام می‌شود و به دلیل اینکه دوران نقاهت آن بسیار کوتاه و ناچیز است یکی از بهترین روش‌های درمان شقاق به شمار می‌رود.
کلام پایانی
درمان شقاق مقعدی با بوتاکس یکی از روش‌هایی است که ممکن است در مورد برخی از بیماران با توجه به شرایط آنها مؤثر باشد. این روش درمانی با تزریق سم بوتاکس به ناحیه مقعد انجام می‌شود و می‌تواند درد و سوزش این بیماری را از بین ببرد. این روش یک روش موقتی به شمار می‌رود و با از بین رفتن اثرات بوتاکس نیاز به تمدید دارد. از آنجایی که این روش یک روش موقتی است باید حتماً بیماران پیش از انجام آن به این مسئله توجه داشته باشند و سپس از روش بوتاکس برای درمان بیماری خود استفاده کنند.
منابع:
