بسیاری مواقع بیماری هموروئید می‌تواند باعث درد بسیاری در ناحیه مقعد شود و فرد را دچار مشکلات بسیاری سازد. بواسیر یا هموروئید با علائمی همچون خارش، سوزش، درد و حتی خونریزی از ناحیه مقعد می‌تواند همراه شود. زمانی که این علائم تشدید شوند فرد به یک درمان جدی و فوری که توسط پزشک تجویز شده نیاز دارد؛ اما ممکن است فرد تا مراجعه به پزشک نیاز به راهی داشته باشد تا بتواند درد هموروئید را هرچند مقطعی کاهش دهد. در ادامه مقاله به موضوع چگونه درد هموروئید را کاهش دهیم؟ خواهیم پرداخت و شیوه‌های مهمی را که توسط آنها درد هموروئید تسکین می‌یابد با شما در میان خواهیم گذاشت.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
هموروئید یا بواسیر به وضعیتی گفته می‌شود که در آن رگ‌های بیرونی و یا داخل مقعد دچار تورم می‌شوند. در واقع هموروئید یا بواسیر زمانی به وجود می‌آید که این رگ‌ها بر اثر مشکلاتی نظیر یبوست، اسهال، فشار برای دفع و... دچار آسیب شوند. هموروئید به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می‌شود و نوع داخلی آن ۴ درجه دارد. این عارضه فرد را دچار مشکلات بسیاری می‌کند و به همین دلیل نیازمند روش‌های فوری برای کاهش درد هموروئید است.
علائم هموروئید
علائم بواسیر به شرح زیر هستند:
- خارش و سوزش در ناحیه مقعد
- احساس درد در ناحیه مقعد
- مشاهده و یا لمس یک توده کوچک در اطراف دهانه مقعد
- خونریزی به رنگ روشن در هنگام اجابت مزاج
- احساس درد در هنگام نشستن
گاهی مواقع این علائم به حدی شدید می‌شوند که بیمار نیاز دارد با استفاده از روشی درد هموروئید خود را به شکل موقتی کاهش دهد. در ادامه به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم.
درمان هموروئید
درمان هموروئید زمانی اتفاق می‌افتد که بیماری شما تقریبا حاد شده است و دیگر مسکن یا روش‌های خانگی جوابگوی درد و بیماری شما نیست. در چنین موقعیتی بهتر است ابتدا با دارو درمانی و سپس روش‌های تخصصی به درمان بیماری پرداخت.
این روش‌ها عبارتند از عمل جراحی بواسیر یا لیزر بواسیر.
کاهش درد هموروئید با روش‌هایی نه‌چندان پیچیده و سخت
زمانی که شما می‌خواهید درد هموروئید خود را به شکل موقت و پیش از دریافت درمان‌های اصلی و جدی کاهش دهید می‌توانید با دکتر هموروئید مشورت کنید و از روش‌های زیر استفاده کنید:
استفاده از داروهای مسهل و یا نرم‌کننده مدفوع
یکی از دلایلی که می‌تواند باعث درد بیشتر بواسیر شود ابتلا به یبوست و یا نرم نبودن مدفوع است. ناحیه مقعد فرد مبتلا به بواسیر، بسیار حساس است. زمانی که فرد دچار یبوست می‌شود و یا مدفوع سفت‌وسخت است در هنگام عبور مدفوع از ناحیه، بواسیر تحریک می‌شود و درد بسیار شدیدی در آن بخش به وجود می‌آید. به همین دلیل توصیه می‌شود از داروها و یا گیاهانی استفاده شود که می‌توانند مدفوع را نرم کنند. به‌این‌ترتیب در هنگام دفع مدفوع، به ناحیه آسیب‌دیده فشار و آسیب بیشتری وارد نمی‌شود و درد کاهش می‌یابد. داروهای مسهل مانند قرص‌های سنا یا چای سنا و یا «متاموسیل» که حاوی «پسیلیوم فیبر» است، می‌توانند مؤثر باشد.
استفاده از حمام سیتز
حمام سیتز در واقع همان نشستن در لگن آب گرم است. شما می‌توانید این کار را پس از اجابت مزاج خود انجام دهید. در ادامه با شکل‌های مختلف آن آشنا می‌شوید:
- می‌توانید در روش اول برای حمام سیتز خود از نمک اپسوم استفاده کنید. برای این کار حدود یک فنجان نمک اپسوم را داخل وان پر شده از آب گرم بریزید. اگر از لگن استفاده می‌کنید و یک لیتر آب در آن ریخته‌اید، می‌توانید 2 تا 3 قاشق غذاخوری نمک بریزید. سپس حدود 10 تا 15 دقیقه در وان بنشینید. پس از آن، ناحیه را با دستمال نرم و یا با استفاده از باد گرم سشوار خشک کنید. می‌توانید این کار را دو تا سه بار در روز انجام دهید.
- اگر نشستن در لگن برایتان سخت است می‌توانید از تشت‌های طراحی شده برای حمام سیتز که در داروخانه‌ها موجود هستند و مناسب توالت‌فرنگی تهیه شده‌اند، استفاده کنید. شما تشت خریداری شده را به‌راحتی روی توالت‌فرنگی خود نصب می‌کنید و بعد روش بالا را در این لگن خاص اجرا می‌نمایید.
کمپرس آب گرم و یا کمپرس یخ
استفاده از کمپرس برای کاهش درد بسیار مؤثر است. شما می‌توانید حوله تمیز پنبه‌ای را با آب گرم خیس کنید و سپس آن را حدود 10 تا 15 دقیقه و سه بار در روز در ناحیه مقعد خود قرار دهید. گرما باعث افزایش گردش خون می‌شود و به همین دلیل به کاهش درد در ناحیه مقعد کمک می‌کند. برخی افراد توصیه می‌کنند که استفاده از کمپرس سرد با یخ پیش از انجام این روش مؤثر است. برای کمپرس سرد شما می‌توانید بسته یخ یا کمپرس سرد را در پارچه یا حوله‌ای بپیچید و سپس بر روی ناحیه مقعد بگذارید. هیچگاه یخ را به شکل مستقیم بر روی ناحیه مقعد قرار ندهید.
استفاده از آلوورا یا آماده‌سازی HTM
این روش پس از حمام سیتز قابل‌استفاده است. پس از اینکه خود را خشک کردید مقداری کمی از ژل آلوورا یا آماده‌سازی HTM را می‌توانید بر روی ناحیه مقعد استفاده کنید.
ژل آلوورا حاوی موادی است که از عفونت جلوگیری می‌کند و در بهبود زخم‌های جزئی نقش مؤثری دارد. آماده‌سازی HTM ترکیبی از روغن‌مایع، پماد ژل نفتی، روغن کبد کوسه و فنیل افرین است. ازآنجاکه فنیل افرین خواص ضدانعقاد دارد می‌تواند به تسکین درد هموروئید کمک کند.
استفاده از فندق افسونگر
این محصول از یک گیاه به نام فندق افسونگر (witch hazel) به دست می‌آید و از اکثر داروخانه‌ها قابل‌تهیه است. شما می‌توانید پس از اجابت مزاج پد پنبه‌ای را به این ماده آغشته کنید و بر روی ناحیه مقعد به‌آرامی بکشید. فندق افسونگر نقش مرطوب‌کننده دارد و هم باعث تمیزشدن ناحیه و کاهش خارش و تورم می‌شود. دستمال مرطوب هموروئید آغشته شده به این ماده نیز می‌تواند برای این منظور استفاده شود.
استفاده از نارون کوهی
این ماده عصاره نارون کوهی است که مایعی شفاف است و از گیاهی به همین نام به دست می‌آید. عصاره نارون کوهی را می‌توانید از بیشتر داروخانه‌ها تهیه کنید. نحوه استفاده از این مایع همانند فندق افسونگر است. پد پنبه‌ای را به این عصاره آغشته کنید و بر روی ناحیه مقعد بکشید. این عصاره خاصیت قابض‌کنندگی دارد و می‌تواند به تمیزشدن مقعد و کاهش خارش و ورم کمک کند. همچنین دستمال مرطوب‌های آغشته به این عصاره نیز از داروخانه‌ها قابل‌تهیه است.
استفاده از روش تنفسی
یکی از راه‌های کاهش درد هموروئید استفاده از روش فشار تنفسی است که باعث می‌شود شما به ناحیه مقعد خود فشار بیش از اندازه‌ای وارد نکنید. برای استفاده از این روش پیش از اجابت مزاج صاف بنشینید، یک نفس عمیق بکشید و شکم خود را صاف کنید. این کار باعث پایین آمدن دیافراگم و پر شدن ریه‌ها می‌شود. سپس نفس خود را به‌صورت کامل نگه دارید و تصور کنید که با انجام بازدم مدفوع بیرون رانده می‌شود. این کار به‌مرور و با تمرین باعث می‌شود که شما هنگام دفع از ایجاد فشار بر روی ناحیه مقعد خودداری نمایید و مدفوع سریع‌تر خارج شود.
استفاده از نشیمنگاه‌های خاص
بسیاری از افراد مبتلا به بواسیر در هنگام نشستن دچار درد در ناحیه مقعد می‌شوند. برای کاهش درد ناشی از این مسئله شما می‌توانید از بالش‌هایی به شکل دونات (نوعی پیراشکی) که برای بیماری هموروئید طراحی شده‌اند استفاده کنید. نشستن بر روی این بالش‌ها به دلیل اینکه ناحیه میانی آن خالی است فشاری به مقعد وارد نمی‌کند و می‌تواند به کاهش درد بواسیر کمک نماید.
استفاده از داروهای تسکین‌دهنده
بسیاری مواقع شما می‌توانید از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی برای کاهش درد هموروئید استفاده کنید. این داروها مواردی همچون ایبوپروفن، ناپروکسن، آسپرین و استامینوفن هستند و به شکل موقت می‌توانند در کاهش درد بواسیر مؤثر باشد. بهتر است این داروها زیر نظر پزشک مصرف شوند؛ زیرا به طور مثال آسپرین مناسب مصرف کودکان و نوجوانان نیست و می‌تواند باعث تورم در کبد و مغز شود.
استفاده از داروهای مخصوص هموروئید
برخی داروها برای تسکین علائم هموروئید و درمان بواسیر در مراحل اولیه استفاده می‌شوند. در ادامه با تعدادی از بهترین داروها برای بواسیر آشنا می‌شوید:
شیاف گلیسیرین
شیاف گلیسیرین از طریق دریچه مقعد وارد بدن می‌شود و می‌تواند باعث نرم‌شدن موضع و کاهش درد شود. بهتر است از این دارو پس از اجابت مزاج استفاده کنید؛ زیرا باعث می‌شود تا شما برای دفع مدفوع تحریک شوید. این دارو یک هفته تا 10 روز قابل‌استفاده است و استفاده طولانی‌مدت از آن می‌تواند باعث آسیب و مشکلات دیگر برای بدن شود.
پمادهای حاوی یک درصد هیدرو کورتیزون
هیدرو کورتیزون یک داروی استروئیدی است که نقش مهمی در کاهش التهاب و خارش دارد. مصرف این دارو نیز بیشتر از یک هفته تا 10 روز توصیه نمی‌شود؛ زیرا می‌تواند باعث آسیب به پوست مقعد شود و مشکلات بیشتری را ایجاد کند.
ژل نفتی یا پمادهای حاوی اکسید روی
دو مورد نام‌برده نیز می‌توانند به چرب شدن ناحیه مقعد کمک کنند و از خشکی و درد ناحیه جلوگیری نمایند.
بی حس کننده‌های موضعی
برای کاهش درد ناحیه مقعد شما می‌توانید از داروساز بخواهید تا داروهای بی‌حس‌کننده موضعی مناسب بواسیر را به شما پیشنهاد دهد. بهتر است پیش از مصرف این داروها حتماً با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا ممکن است این داروها با داروهای دیگر تداخل داشته باشند.
اصلاح سبک زندگی
برای کاهش درد بواسیر شما باید تغییراتی را در نحوه زندگی خود ایجاد کنید. اصلاح رژیم غذایی و بهره‌بردن از یک رژیم غذایی پر فیبر می‌تواند از یبوست و عوارض آن که هموروئید است جلوگیری کند. از طرفی رعایت بهداشت ناحیه مقعد می‌تواند نقش مهمی در کاهش علائم و درد هموروئید داشته باشد. همچنین بهتر است در زمانی که احساس دفع دارید حتماً اقدام به این کار نمایید؛ زیرا به تأخیرانداختن این مسئله می‌تواند باعث یبوست و حرکات کند روده و از طرفی تشدید درد هموروئید شود. بهتر است پس از اجابت مزاج در صورت عدم دسترسی به آب از دستمال‌های مرطوب برای پاک‌کردن ناحیه استفاده کنید؛ زیرا دستمال‌های خشک می‌توانند باعث آسیب‌دیدگی بیشتر رگ‌های متورم و بادکرده هموروئید شوند.
جراحی و لیزر بواسیر
درصورتی‌که روش‌هایی که از آنها نام بردیم نقش چندانی در کاهش درد هموروئید شما نداشتند شما باید حتماً خود را به پزشک برسانید؛ زیرا این مسئله نشان می‌دهد وضع هموروئید شما وخیم است و نیاز به اقدام جدی‌تری دارد. روش‌هایی همچون استفاده از رابر بند، جراحی و لیزر هموروئید از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانند نقش مهمی در کاهش درد و درمان هموروئید داشته باشند.
کلام پایانی
در جواب این سؤال که چگونه درد هموروئید را کاهش دهیم؟ می‌توان روش‌های متعددی را برای کاهش درد این عارضه معرفی کرد. این روش‌ها تنها در صورتی کاربرد دارند که شما می‌خواهید به‌صورت موقتی درد خود را تسکین دهید. استفاده از حمام سیتز، مصرف داروهای مسهل، کمپرس گرم یا سرد، مصرف برخی از داروهای تسکین‌دهنده و داروهای مخصوص هموروئید از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانند به تسکین موقت درد هموروئید کمک کنند. درصورت اثرگذار نبودن این روش‌ها، بیمار باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کند؛ زیرا به‌احتمال بسیار زیاد بیماری او در مراحل شدید است و نیاز به درمان‌های جدی‌تری همچون جراحی و یا لیزردرمانی دارد.
منابع :
